ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་གསུམ་བཅུ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ།

བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ ཉིན་མོའི་མཛད་སྒོ་དངོས་གཞིར་མཉམ་ཞུགས། དེ་བཞིན་ཇི་ནི་ཝར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་བཞིན་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་བོད་ཀྱི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྐོར་གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལས་རིམ་བསྐྱངས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐོག་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་དང་། བོད་རིགས་མི་མང་འདུ་བསྐོང་གིས་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དང་། བྱུང་རིམ། གལ་གནད་སྐོར་དང་། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རླབ་ཆེན་གྱི་མཛད་འཕྲིན་ཁག བོད་མི་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་དང་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་གལ་སྐོར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ལས་འགན། ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར། བོད་མི་ཚང་མས་དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་བཟོ་དགོས་པའི་གནད་འགག་དང་དཔྱ་དངུལ་ཆད་ལྷག་མེད་པར་འབུལ་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན། བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་མཚོན་སླད་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ངོ་ཤེས་པ་ནང་ཁུལ་ལག་དེབ་སྔོན་པོའི་སྐོར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་དགོས་པ་སོགས་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག སུད་སི་དང་སྦེལ་ཇམ་སོ་སོར་ཉིན་གྲངས་གཉིས་རེར་དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་བཟོ་སླད་དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་རྣམས་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་སླད་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དཔྱ་དེབ་གྲངས་ཐོ་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ལྷན་བཅར་ཞུས་ཡོད་པ་བཅས།།

ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ནིའུ་ཛི་ལན་ཌི་ནང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་རྒྱ་ཆེ་ཞུས་པ།

འདི་གར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ནིའུ་ཛི་ལན་ཌི་ནང་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཐེངས་ ༥༩ སྲུང་བརྩི་རྒྱ་ཆེ་ཞུས་འདུག

དེ་ཡང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༣༠ ཐོག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་། སི་ཌི་ནི་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས། ཁེན་བྷེ་ར་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས། ནིའུ་ཁ་སེལ་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས། ནོར་ཪ་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་བཅས་དང་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁང་གི་ལམ་སྟོན་འོག་ས་ཕྱོགས་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་མི་ ༣༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་རྒྱལ་ས་ཁེན་བྷེ་རར་འཛོམས་ཏེ། ཐོག་མར་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དངོས་གྲུབ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་དང་འབྲེལ་བའི་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་གནང་གྲུབ་མཚམས། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཚོ་མགོ་ལྷག་པ་ལགས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་བཤད་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་བ་དང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་དང་། མེལ་སྦོན་ཌི་ཀན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་དཔོན་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཀྱི་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཇོན་པ་ཝར། རྒྱ་ནག་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་མནའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་འབུམ་རམས་པ་ཀྲོང་ཅིན་ཅང་སོགས་ནས་གསུང་བཤད་གནང།

དེ་ནས་ཆུ་ཚོད་ ༡༡།༣༠ཐོག་ས་གནས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྒྱ་རིགས་ཀྱིས་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་མི་རིགས་སོགས་ཁེན་བྷེ་ར་གྲོང་ཁྱེར་དབུས་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་དར་དང་། འཕྲེད་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བསྒྲེངས་ཏེ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་རིང་སྐད་འབོད་ཤུགས་ཆེ་བརྒྱབ་སྟེ་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་མདུན་བར་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་གནང་།

དེ་ནས་ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དངོས་གྲུབ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་དང་། མེལ་སྦོན་ཌི་ཀན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་དཔོན་དང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཀྱི་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཇོན་པ་ཝར། རྒྱ་ནག་ཧྥ་ལོན་ཀོང་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་འབུམ་རམས་པ་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་སུང་ཧྥ། རྒྱ་ནག་མང་གཙོ་མིང་ཀྲིན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་ཀྲང་དོ་དོ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡང་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ལས་འགུལ་དྲིལ་བསྒྲགས་བཀོད་སྒྲིག་པ་ལྕམ་(Sian Williamson) སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁང་གི་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་བཅས་ནས་གསུངས་བཤད་གནང་གྲུབ་མཚམས་ལས་འགུལ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་གྲོལ་བ་དང་། ལས་འགུལ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་མཁན་ནི་ཁེན་བྷེ་ར་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་བསྟན་འཛིན་གཡུལ་རྒྱལ་དང་དྲུང་ཆེ་མཚོ་མགོ་བསྟན་འཛིན་དབྱངས་ཅན་ལགས་རྣམ་གཉིས་ཡིན་པ་རེད།

༢༽ སི་ཌི་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་བོད་མི་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སོགས་མི་གྲངས་ ༢༠༠ ལྷག་གྲོང་ཁྱེར་དཀྱིལ་དབུས་སུ་འཛོམས་རྗེས་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་བར་དུ་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་གནང་། དེ་ནས་རྒྱ་ནག་མང་གཙོ་དོན་གཉེར་བའི་མིང་ཀྲིན་ཚོགས་པའི་ཙོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཆིན་ཇིན་སོགས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་ཆུ་ཚོད་ ༣ ཐོག་ལས་འགུལ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་མཇུག་སྒྲིལ།

༣༽ ནིའུ་ཛི་ལན་ཌིའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ནི་ནིའུ་ཛི་ལན་ཌི་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཚོགས་པ་དང་། ཨོག་ལན་ཌི་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཐུན་མོང་གི་གོ་སྒྲིག་གནང་ཞིང་། དེའང་ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་དང་པོའི་ཐོག་བོད་མི་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་བ། རྒྱ་རིགས་གྲོགས་པོ་བཅས་མི་གྲངས་ ༢༠༠ ཙམ་ཨོག་ལན་ཌི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཛོམས་ཏེ། འབྲེལ་ཡོད་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ནས་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་བཤད་ཨིན་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་ཐོག་སྦྲོག་སྦྱངས་གནང་རྗེས། རིམ་བཞིན་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་འགྲེམ་སྟོན་ཁང་གི་བར་དུ་གོམ་བགྲོད་གནང་བ་དང་། འགྲེམ་སྟོན་ཁང་དེ་ནི་དེང་དུས་རྒྱ་མི་ཡུལ་བསྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ཡོང་ས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ནས་ཡོང་བའི་རྒྱ་མི་ཚོས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༤ པའི་ཐོག་ལས་འགུལ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་གྲོལ་ཡོད།

༤༽ ཨོ་གླིང་མེལ་སྦོན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མེལ་སྦོན་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་བོད་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ ༢༣༠ ཙམ་གྲོང་ཁྱེར་དཀྱིལ་དབུས་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་མདུན་ཐང་དུ་འཛོམས་ཏེ། ཐོག་མ་མེལ་སྦོན་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་། ཨོ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་རིགས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་གཅིག་ལྕོགས་བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་ལགས་ནས་དུས་དྲན་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་རྗེས། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་དབུས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ (Janet Rlcel ) མཆོག་དང་། ཝི་ཏི་ནམ་རྒྱལ་ཡོངས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ། བོད་རྒྱ་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སོགས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་གྲུབ་མཚམས། གྲོང་དཀྱིལ་ནས་སྐད་འབོད་རྒྱག་བཞིན་དུ་མཐར་རྒྱ་མིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་བར་དུ་སླེབས་པ་དང་། ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་པ་ཙམ་དུ་ལས་འགུལ་ཡོངས་སུ་མཇུག་སྒྲིལ་ཞུས་ཡོད། ༥༽ གཞན་ཡང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་མངའ་སྡེ་གཞན་ཁུ་ཝིན་སི་ལན་ཌི་ Queensland དང་། ཏ་སི་མ་ནི་ཡ། Tasmania ཨེ་ཌི་ལེ་ཌི་ Adelaide སོགས་བོད་རིགས་འདུས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུའང་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཏེ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཡོད་པ་བཅས།།

སྦེལ་འཇམ་བོད་མི་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་པ།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྦེལ་འཇམ་བོད་མི་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ གཟབ་རྒྱས་ངང་སྲུང་བརྩི་ཞུས་འདུག སྐབས་དེར་ས་གནས་བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བས་ལག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སོགས་ཐོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་འཛིན་བཞིན་པའི་དམ་བསྒྲགས་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་གནང་འདུག དེ་ཡང་ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མདུན་དུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་ཕུལ་བ་དང་སྦྲགས་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཕོ་མོ་འདས་སོན་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་རིང་ཞུས། སྤྱིར་མཛད་སྒོའི་སྐབས་ས་གནས་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་གྱིས་དུས་དྲན་ངོ་སྤྲོད་དང་། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་ཐོག་མར་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལོ་རྒྱུས་མདོར་ཙམ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དུས་འགྱུར་བྱུང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁག་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། ལྷག་པར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་བྱུང་རྗེས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་དང་བཅས་པར་ཉམས་ཆག་ཧ་ཅང་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། གཙོ་ཆེར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེའི་བྱིན་རླབས་དང་། རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་རིམ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་རྒྱ་ཁྱབ་ཆགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་མུ་མཐུད་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་དང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་བྱུང་ཐུབ་སྐོར་སོགས་གསུངས།

དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་དམག་ཤུགས་ངོམ་སྟེ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་གང་སར་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་ནི། ཉེ་ལམ་སྣུམ་འཁོར་བཟོ་ལས་ཁང་གྲགས་ཆེ་བ་མར་སི་ཌི་ཛི་ Mercedes Benz ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཚོང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ནས་ཕྱིར་བསྡུ་བྱ་དགོས་ཐུག་པའི་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་།

མཐར་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ལས་བྱེད་ལྕམ་སྐུ་མི་ལ་ནི་ཡ་བྷོ་ལོན་ཌེ་ལེ་ Melanie Blondelle ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཡིན་སྟབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་སྔར་བཞིན་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས།

མཛད་སྒོ་གྲུབ་མཚམས་ཁུལ་དེ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་བར་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་གནང་འདུག ཐེངས་འདིར་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་སྤེལ་ཆེད་སྦེལ་འཇམ་ནས་ཀྱང་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ཁུལ་དེར་ཆེད་བསྐྱོད་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྦེལ་འཇམ་དུ་གསུམ་དུས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཉིན་མི་གྲངས་ ༢༠༠ བརྒལ་བས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྦར་སེལ་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གི་མཐུན་འགྱུར་འོག་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཐོ་མ་སི་མན་ Thomas Mann མཆོག་དང་ནེ་གི་ Negy མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་བཅས།།

ནིའུ་ཡོག་ནང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་བ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ནི་མི་ལོ་ ༥༩ སྔོན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་མི་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་དབང་སྒྱུར་ལ་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་བྱས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༥༩ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་ཡིན་པ་དང་། ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་དུ་བོད་མི་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ པ་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས།

དེ་ཡང་སྔ་དྲོ་ཕྱག་ཚོད་ ༨ ཐོག་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་གི་ Cadman Plaza ཞེས་པའི་གླིང་ཁར་རིམ་བཞིན་འཛོམས་ཤིང་། དེ་རྗེས་སྤྱི་གླིང་ནས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་བར་ཞི་བའི་ཁྲོམ་སྐོར་དང་སྐད་འབོད་བྱས། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་ཐང་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་དང་། གསུམ་བཅུའི་དྲན་གླུ་བཏང་བ་དང་དུས་མཚུངས་མཛད་སྒོ་དངོས་གཞིའི་ཐོག་མར། ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ཆོས་རྫོང་ལགས་ཀྱིས་མཛད་སྒོ་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་དང་། དེ་རྗེས་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ལགས། རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་གཏམ་པ་སྐུ་ཞབས་ཧུའུ་ཕིང་ལགས། ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་དང་། ས་གནས་དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁ། ས་གནས་མདོ་སྟོད་སྨད་ཆོལ་ཁ་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོས་དུས་ཆེན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་ཡོད།

དེ་ནས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་གསུམ་དུས་གསུང་འཕྲིན་བོད་ཡིག་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་རྗེས་གསུང་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཤིག་གནང་བའི་སྙིང་པོར། ༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཉེ་ཆར་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་སྐབས་ཆིག་སྒྲིལ་སྐོར་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཡོད་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་བཀའ་སློབ་འདི་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ཕེབས་སོང་བསམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རང་གི་སྤྱོད་པར་རང་གིས་ཞུ་དག་གིས་འགྲིག་པ་དང་མ་འགྲིག་པ་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་ཐུབ་པ་དགོས་པའི་སྐོར་དང་། དེ་འདྲའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ནས་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་བྱས་ཏེ་ནུས་པ་ཡོངས་རྫོགས་སྤྱི་པའི་ཐོག་སྤུངས་དགོས་པའི་སྐོར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་གི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་གང་སར་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་དོ་སྣང་གིས་གདོང་ལེན་མ་ཆུག་པ་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་ཆུང་ངུར་མགོ་འཁོར་ནས་བསྡད་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེ། ཀིར་རྟི་རིན་པོ་ཆེ་བཅས་ནས་ཉེ་ཆར་ཆིག་སྒྲིག་སྐོར་བཀའ་སློབ་གནང་བ་རྣམས་ལ་དོ་སྣང་གིས་ལག་ལེན་ཐོག་འཁྱོལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་སྐོར། སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་ནང་གི་དཀྲོག་གཏམ་ལ་མགོ་འཁོར་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐོར་སོགས་གསུང་ནས་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་ནན་བརྗོད་གནང་འདུག

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུམ་དུས་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོགས་སྦྱང་དང་། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་དབྱིན་དྲུང་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དབྱིན་ཡིག་ནང་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྡོ་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ལགས་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་དང་། ས་གནས་དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁ། ས་གནས་མདོ་སྟོད་སྨད་ཆོལ་ཁ་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་རྣམ་པས་སྐྱོ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དྲངས་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་རླབས་ཆེན་མཛད་རྗེས་དྲངས་པ། བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གི་བོད་དོན་གནས་བབ་གླེང་པ་གནང་སྟེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གསུམ་བཅུའི་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ ལ་དྲན་གསོ་ཞུས།

མཚན་སྙན་ཆེ་བའི་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་སྐུ་ཞབས་ཧུའུ་ཕིང་གིས་གསུང་བཤད་གནང་བའི་སྐབས། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱ་རིགས་ཚོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུའི་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་གནང་བ་དང་དུས་མཚུངས་མི་ལོ་ང་དགུའི་སྔོན་དུ་བོད་མི་རིགས་ཡོངས་ལ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་བྱུང་ཡང་། མི་ལོ་ ༦༠ ཉེ་བའི་བཙན་བྱོལ་གྱི་ལོ་ཟླར་ཕྱིར་མིག་བལྟ་སྐབས་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་མཚན་སྙན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གོང་འཕེལ་ཕྱིན་པ་བཅས་ནི། བོད་མི་རྣམས་ལ་ཐོབ་པའི་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཡིན་པས་དེ་ནི་ལས་སླ་པོ་རྩ་བ་ནས་མིན། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་བོད་དོན་ལ་སེམས་ཁུར་བྱེད་མཁན་སྔར་བས་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དགོངས་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུང་པ་དང་། ཁོང་གིས་མཇུག་ཏུ། ད་བར་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ ༡༥༢ ཀྱིས་རང་སྲེགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ངོ་རྒོལ་གནང་བ་དང་།བོད་ནང་དུས་ད་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་ཧ་ཅང་གི་དམ་བསྒྲགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་སྒྱུར་ལ་ངོ་རྒོ་བྱེད་པའི་ཐབ་རྩོད་མཚམས་ཆད་མྱོང་མེད་པ་དང་།རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་ཟེར་བ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པ་ནི་རྫུན་གཏམ་ཡིན་པ་གསལ་བཤད་བྱུང་བ་རེད། ཅེས་གསུང་འདུག

གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་མཛད་སྒོ་ནི་ནིའུ་ཡོག་དང་། ནིའུ་འཇར་སི་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་གཙོ་གྱུར་བའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་བརྒྱད་ཐུན་མོང་ནས་གྲ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཉིན་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་གི་གནམ་གཤིས་ཧ་ཅང་གི་གྲང་ངར་ཆེ་ཡང་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ ༢༥༠༠ ཙམ་འདུ་འཛོམས་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། །

རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཉི་ཤུས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཉིན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བ།

བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ ཉིན་མོར་ཨི་སི་ཏོ་ནི་ཡ་ Estonia དང་། ལ་ཏི་ཝི་ཡ། Latvia ལི་ཐུ་ཝེ་ནི་ཡ་ Lithuania བཅས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཉི་ཤུ་ཐམ་པས། བོད་མི་ཚོས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཁོར་ཡུག་དང་བཅས་པ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་མ་ཟད། ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཐབས་སླད་ད་བར་འབད་བརྩོན་གནང་དང་གནང་མུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་ཞུ་སླད་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་འཁོད་དོན།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་མུ་མཐུད་བོད་མི་ཚོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་ང་ཚོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམ་བསྒྲགས་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པར་བརྟེན་བོད་ནང་མུ་མཐུད་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་ལམ་ནས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཞི་རྒལ་རྔམ་སྟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གནས་སྟངས་འདི་ནི་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་དང་སེམས་འཚབ་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།

དཔེར་ན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་བོད་ནང་གི་ཕྱེད་ཡོལ་ཆུ་ཚོད་ ༣།༣༠ ཡས་མས་སུ་བོད་མདོ་སྨད་རྔ་པ་རྨེའུ་རུ་མ་ཡུལ་ཚོའི་རང་ལོ་ ༤༤ ཡས་མས་ཅན་གྱི་ཚེ་ཁོ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་དེར་ང་ཚོར་སེམས་འཚབ་ཧ་ཅང་ཡོང་བཞིན་འདུག ཅེས་གསུངས།

གཞན་ཡང་བོད་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་མི་སོགས་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱ་རྒྱུར་དམ་བསྒྲགས་ཧ་ཅང་བྱེད་བཞིན་པ་དེར་སེམས་འཚབ་ཡོད་སྐོར་དང་སྦྲགས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྟོག་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ལ་རང་དབང་ཐོག་ནས་དངོས་ཐོག་བདེན་འཚོལ་བྱ་རྒྱུའི་མཐུན་འགྱུར་བསྐྲུན་དགོས་པ་འཁོད།

ཕྱོགས་མཚུངས་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཙོས་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཡོངས་རྫོགས་མགྱོགས་མྱུར་གློད་བཀྲོལ་གཏང་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་ཤུགས་ཆེ་བཏོན་འདུག དཔེར་ན་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་དང་བློ་བཟང་འཇམ་དབྱངས་ལགས། བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་ལགས། སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས། ཀརྨ་བསམ་གྲུབ་ལགས། ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྒྲོན་ལགས། བོན་སྒོ་སྐྱིད་བཅས་དངོས་སུ་མིང་འདོན་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་ཆེད་སྤྱི་ནོར་༸གོས་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དོན་དམ་གྱི་གྲོས་མོལ་གནང་འགོ་འཛུགས་དགོས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་འདུག་པ་བཅས། །

ཐེ་ཝན་ནང་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ།

ཕྱི་ལོ་༢༠༡༨ཟླ་༣ཚེས་༡༠ཉིན་ཐེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་ས་ཐེ་པེ་རུ་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ནས་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་རྒྱ་དམར་བཙན་འཛུལ་བར་ཞི་རྒོལ་ཆེད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་བྱས་པའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད། དེ་ཉིན་ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༢ ཐོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་དང་བཅས་མཛད་སྒོ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཞིང་། ཐོག་མར་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་རང་གཞུང་བཀའ་ཤག་གི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་བ་དང་། ཐེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་གུ་ལཱ་སི་ (Kolas) ལགས། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་གཡུས་མེ་ཉུལ་ (Yu Mei Nu) ལགས། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་གཙོ། ས་གནས་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་དང་། ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སོགས་ནས་གཏམ་བཤད་སྤེལ་རྗེས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་ལུས་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་གསུང་འདོན་གནང་། དེ་རྗེས་ཐེ་པེ་རྒྱལ་སའི་གཞུང་ལམ་ཆེ་བ་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་མང་བ་འགྲོ་སའི་ལམ་ཆེན་བརྒྱུད་འབོད་ཚིག་དང་སྦྲགས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་དང་། ཆུ་ཚོད་༣དང་སྐར་༡༠ཐོག་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ལ་གུས་འདུད་མཚོན་ཆེད་གཞུང་ལམ་ཐོག་བོད་མི་ཁག་གཅིག་གྱིས་རྐྱང་ཕྱག་ཕུལ་ནས་མཐའ་མ་ཐེ་པེ་ ༡༠༡ ཁང་ཆེན་འགྲམ་གྱི་ཐང་ཆེན་དུ་འཛོམས་ཏེ་མི་མང་ལངས་གླུ་དབྱངས་སུ་འགྱེར་འདོན་དང་བཅས་མཛད་སྒོ་མཇུག་སྒྲིལ། དེ་ཉིན་ཐེ་སྡོད་བོད་མི་དང་། བོད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་ཐེ་ཝན་མི་མང་སོགས་མི་གྲངས་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་གིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། མཛད་སྒོ་འགོ་ནས་མཇུག་བར་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འགྲོ་ལམ་ཤར་གཏོང་སོགས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་རོགས་རམ་གནང་ཡོད་པ་བཅས།།

བོད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་བྱས་ནས་མི་ལོ་ ༥༩ འཁོར་བའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་བའི་གསུང་འཕྲིན།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་ད་རིང་གི་ཉིན་མོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་ལ་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་བྱས་པར། རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་གནོན་བྱས་ཏེ་བོད་མི་མང་པོ་བསད་རྨས་བྱས་ནས་ལོ་ ༥༩ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བརྗེད་དུ་མེད་པའི་མྱ་ངན་རྗེས་དྲན་བྱེད་དགོས་པའི་དུས་ཚེས་ཤིག་ཡིན་ནའང། སྐབས་དེར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་བོད་མི་ཚོས་རྡོག་རྩ་གཅིག་བསྒྲིལ་གྱིས་སྒོ་ནས་བོད་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་གསལ་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་ནི་སྤོབས་པ་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཡིན།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་རྗེས་ནས་ད་བར་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙན་གནོན་དང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་ཆེད། ཞི་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ལས་འགུལ་བར་མ་ཆད་པར་སྤེལ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ཕྱི་ལོ་༡༩༨༩ སོ་སོའི་ནང་གི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་ཁག་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་བཅས་ཡིན། འདི་ལོ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོའི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱུང་ནས་ལོ་སུམ་ཅུ་འཁོར་བ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་བྱུང་ནས་ལོ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཡང་ཡིན། དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐོག་ནས། “བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས།” ཞེས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་གསལ་འདོན་བྱ་ཆེད་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༢ ཀྱིས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་ཡོད། ཉིན་གསུམ་གྱི་གོང་དུ་ཨ་མདོ་རྨེའུ་རུ་མ་ནས་ཡིན་པའི་རང་ལོ་ ༤༤ ཅན་གྱི་ཚེ་ཁོ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ལ་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་ནས་འདས་གྲོངས་སུ་སོང་ཡོད། དེར་བརྟེན་ད་བར་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་རང་དབང་གི་དོན་དུ་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་བློས་བཏང་གནང་མཁན་གྱི་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ་འདས་གསོན་ཡོངས་ལ་རྗེས་དྲན་དང་གུས་བཏུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་ཤར་ཕྱོགས་ནས་བཙན་འཛུལ་གྱིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་ད་བར་བོད་དང་བོད་མིའི་ཐོག་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་པའི་གཏོར་བཤིག་དང་། སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བཏང་ཡོད། ལྷག་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རི་ཀླུང་དང་ས་ཆར་རྒྱ་མིང་བཏགས་པ་དང་། མི་རབས་གསར་པ་ཚོར་རྒྱ་མིང་འདོགས་རྒྱུའི་མཚོན་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ཞི་དྲག་གི་སྲིད་བྱུས་ཇི་འདྲ་ཞིག་སྤེལ་ཡང། གཞིས་བཞུགས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་ནས་སེམས་ཤུགས་གོང་མཐོར་བསྐྱེད་དེ་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་རང་གི་ལུས་སྲོག་ཚུན་བློས་བཏང་བྱས་ནས་རང་ས་རང་སྲུང་དང་། ལྷག་པར་མི་རབས་གསར་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ཁག་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་གྱིས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་འདི་བཞིན་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་དགའ་སྤོབས་བྱ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དང་མཛད་འཕྲིན། གཞན་ཡང་གཞིས་བཞུགས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ལྷག་བསམ། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ནས་བོད་མི་མང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་བྱས་ཏེ་འབད་སྒྲུབ་གང་ནུས་བྱས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས། བོད་ལ་དུས་འགྱུར་གྱིས་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་གྱར་ནས་ད་ཆ་ལོ་དྲུག་ཅུར་ཉེ་ན་ཡང་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་མ་ཡལ་བར་གནས་ཚད་གོང་མཐོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་གཞུང་དང་། དབུ་འཁྲིད། མི་མང་བཅས་ནས་བོད་དང་བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོགས་སྒེར་ཡང་མང་པོ་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་། ཆོས་དད་རང་དབང་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྙན་ཐོ་ཁག་ནང་གསལ་འདོན་བྱས་འདུག་ན་ཞིབ་རྒྱས་ཞུ་དགོས་མ་མཐོང། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོ་དམ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཆེད་“ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་སྲོལ་ཡིག་”ཟེར་བར་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པ་ནས་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དེས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཐོག་སྔར་བས་དམ་བསྒྲགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་སྨོས་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བླ་རུང་སྒར་དང་། ཡ་ཆེན་སྒར་གཉིས་ཀྱི་གྲྭ་ཤག་གཏོར་བཤིག་དང་གྲྭ་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིར་འབུད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་པར་སོང་བསྐྱར་བཤད་བྱེད་དགོས་མ་མཐོང། འོན་ཀྱང་ད་ཆ་བླ་རུང་སྒར་དེ་བཞིན་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་བགོས་ཏེ་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་དེའི་འཛིན་སྐྱོང་ཆོས་མེད་སྨྲ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ ༢༠༠ སྐོར་གྱིས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་ལས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་བབ་ཇི་འདྲ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ།

དེ་ཙམ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། ཁུལ། རྫོང་ཟེར་བ་བཅས་སོ་སོར་གཏན་འབེབས་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ ལྷག་སོང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རིང་ལ་བོད་རིགས་ཤེས་ཡོན་དང་། འཇོན་ཐང་། མི་རིགས་ཀྱི་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་ཐོག་རྒྱུས་མྱོང་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་རྒྱ་རིགས་ཤིག་ལས་ལྷག་པ་ཡོད་ནའང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་གོ་དབང་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་དམར་ཚོགས་དྲུང་ཆེར་ད་བར་བོད་རིགས་གཅིག་ཀྱང་བསྐོ་གཞག་བྱེད་མྱོང་མེད། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་དང་ཁུལ་བཅས་ལའང་དམར་ཚོགས་དྲུང་ཆེ་བོད་རིགས་བསྐོ་གཞག་བྱས་པ་ཕལ་ཆེར་དཀོན་པོ་རེད། དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་ཡིད་ཆེས་མི་བྱེད་པ་མ་ཟད། མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ་གསལ་པོ་རེད།

ལོ་ལྟར་བོད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ཉིན་མོའི་དུས་དྲན་སྔ་ནུབ་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་དང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་ཁག་ཏུ་དྲག་ཆས་སྤྲས་པའི་དམག་མི་འབོར་ཆེ་གང་སར་འགྲེམས་འཇོག་གིས་དམིགས་བསལ་དམ་བསྒྲགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་འདི་ལོ་ཡང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་འདུག དེ་ཙམ་མ་ཟད་བོད་མིའི་ཐོག་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་དམ་བསྒྲགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་ཆེད་ཉེ་ཆར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྤྱི་བདེ་ཐིང་ཟེར་བས་ནག་གཤེད་ཕྱོགས་གཏོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་གསོག་ཐེར་འདོན་བྱ་རྒྱུའི་བརྡ་ཁྱབ་དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་བལྟས་ན་བོད་མིའི་ཐོག་དམ་བསྒྲགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་མངོན་གྱི་འདུག བརྡ་ཁྱབ་དེའི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་སྐོར་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ལོག་སྤྱོད་དང་ཁ་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཐེར་འདོན་གྱིས་རྡུང་རྡེག་གཏོང་དགོས་སྐོར་བརྗོད་འདུག བྱེད་བབ་དེ་དག་ལ་བལྟས་ན་ཁ་བྲལ་བྱེད་མཁན་ངོ་མ་ནི་ས་གནས་ཀྱི་དབང་འཛིན་པ་ཚོ་རེད་ཅེས་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོས་བརྗོད་འདོད་བྱུང་།

རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཙམ་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་གཉིས་ཁ་བྲལ་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་ནས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་ནའང། དེ་ནི་དུས་ནམ་ཡང་འགྲུབ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། གང་ལགས་ཤེ་ན་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་ལྷ་སྐལ་འཕགས་མཆོག་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་མིའི་རྣམ་པར་རོལ་བ་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་ཡིན་པས་ཇི་སྲིད་བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ནམ་གནས་བར་དེ་སྲིད་དུ་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བྱེད་བབ་དེས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ལ་གསོ་ཐབས་བྲལ་བའི་རྨ་ཁ་བཟོ་བཞིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་ནས་གལ་ཆེར་བརྩི་བའི་“བརྟན་ལྷིང་”དང་“མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་”ཟེར་བ་ཡང་མི་ཡོང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་དགོས།

ཉེ་ཆར་བོད་ནས་འབྱོར་བའི་འཕྲིན་ཡིག་ཅིག་གི་ནང་དོན་ལྟར་ན། “བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་ཚན་ ༡༢ ཀྱི་འཆར་གཞིའི་འོག་གོང་དཀར་གནམ་ཐང་རྒྱ་བསྐྱེད་གྲུབ་པའི་རྗེས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༩ པའི་བར་དུས་ཐུང་ནང་གནམ་ཐང་གི་ཉེ་འཁོར་དང་། གོང་དཀར་རྫོང་རང་དུ་རྒྱ་རིགས་ ༢༥༠༠༠ ཙམ་གཞིས་ཆགས་ནས་གནམ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིགས་རྣམས་རྒྱ་རིགས་དེ་ཚོར་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་འདུག དུས་ཐུང་ནང་ས་ཁུལ་ཆུང་ཆུང་དེ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་རྒྱ་མི་འབོར་ཆེན་དེ་འདྲ་གནས་སྤོ་བྱས་པ་དེས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཐེ་བའི་བོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ནང་རྒྱ་མི་གཞིས་སྤོས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་ངེས་རེད། དེ་དང་གཅིག་མཚུངས་གྲོང་གསེབ་གྲོང་བརྡལ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་འོག ད་ལྟའི་ཆར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ ༧༤ སོ་སོ་དང་དེ་དག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་ལ་རྒྱ་རིགས་གཞིས་སྤོས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གཏན་ནས་གླེང་གི་མེད།” ཅེས་དཔེ་མཚོན་དུ་དྲངས་ཡོད། མི་འབོར་འཕོན་ཆེ་སྤོ་ཤུགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་རྒྱལ་ནང་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་གཞིས་སྤོས་བྱས་པའི་རྒྱ་རིགས་ཚོར་འཐོབ་བཞིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་སོགས་ནི་བོད་ནང་བརྟན་ལྷིང་མེད་པ་དང་ངོ་རྒོལ་ཡོང་བའི་རྐྱེན་རྩ་ངོ་མ་ཡང་དེ་རེད།

དེ་བཞིན་བརྡ་ཁྱབ་དེའི་ནང་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པར་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་བློ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡིན་པར་བསྙད་དེ་རྡུང་རྡེག་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཞི་པའི་ནང་མི་རིགས་ཚང་མར་“རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་སྤྱོད་པ་དང་གོང་དུ་སྤེལ་རྒྱུའི་”རང་དབང་འགན་སྲུང་བྱས་ཡོད་ཞེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བརྒལ་བ་ཞིག་ཡིན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འགོ་ལས་ཚོས་བྱེད་བབ་དེ་དག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་བཀུར་མི་བྱེད་པ་ཞིག་དང་། སྒོས་སུ་བོད་མི་ཚོར་དམིགས་བསལ་སྡང་ཟུག་བྱེད་པ་གསལ་པོ་ཡིན། གོང་སྨོས་བརྡ་ཁྱབ་དེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཅིག་པུ་མིན་པར་མཚོ་ལྷོ་ཐེ་བའི་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་གཞན་དུའང་བཏང་འདུག་པ་ནས་བོད་མིར་དྲག་གནོན་དང་དམ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུའི་ལག་ཆ་གསར་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ར་འཕྲོད་ཡོང་གི་འདུག རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་འོག་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྤེལ་བྱས་པར་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཏེ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་མི་ན་གཞོན་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་འཕྲལ་དུ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་ད་རེས་བསྐྱར་ནན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། ཁོང་གློད་གྲོལ་དགོས་པའི་རེ་འདུན་ཚོགས་སྒེར་མང་པོས་ཀྱང་གནང་བ་ལྟར་དོན་འབྲས་སོན་པའི་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གཞན་ཡང་བོད་མི་ཚོས་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མངོན་འདོད་ཁག་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་བཏོན་པ་ཙམ་ལའང་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཏེ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང་དྲག་གནོན་སོགས་བྱེད་བཞིན་པ་མཚམས་འཇོག་དང་། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བའི་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གིས་དབུས་ཉེས་མིང་ཅི་རིགས་འོག་བཀག་ཉར་དང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་མི་རྣམས་འཕྲལ་དུ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་བརྗོད་རྒྱུ་ཡིན།

གཞན་ཡང་ད་རེས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཞུ་རྒྱུའི་བློ་འཚབ་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ལ། ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༧ དང་བོད་ས་ཁྱི་ལོའི་ལོ་གསར་ཚེས་ ༢ ཉིན་བོད་ཀྱི་རིག་དངོས་ནང་ནས་རྩ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་། རིག་གཞུང། ཚན་རིག་བཅས་ཀྱི་ལྷན་ཚོགས་ (UNESCO) ཀྱི་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་ཁོངས་སུ་བཞག་པའི་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མེ་སྐྱོན་བྱུང་བ་ནི་བོད་མི་རིགས་ཙམ་མིན་པར། འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་བློ་ཕམ་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ཀས་མེ་སྐྱོན་དེའི་འབྱུང་རྩ་དང་། སྐྱོན་ཆག་ག་ཚོད་བྱུང་ཡོད་མིན་གྱི་སྐོར་ལ་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་ཞིག་ད་བར་བཤད་མེད། ང་ཚོས་ཤེས་པའི་ཁུངས་ལྡན་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་རྩ་ཆེན་མང་པོ་ད་རེས་ཀྱི་མེ་སྐྱོན་དེས་འཇིག་ཡོད་ཚོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གནས་ཚུལ་འགེབས་སྲུང་བྱེད་ལྟངས་ལ་བལྟས་ཚེ་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་རྣམས་ལ་གསོ་ཐབས་བྲལ་བའི་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་བྱུང་མེད་དམ་སྙམ་པ་དང་། ལྷག་པར་མེ་སྐྱོན་གྱི་འབྱུང་རྐྱེན་ལ་ཡང་དོགས་གཞི་ཆེན་པོ་མི་བྱེད་ཀ་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། དེར་བརྟེན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པའི་སྐུ་ཚབ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་བཏང་ནས་མེ་སྐྱོན་གྱི་འབྱུང་རྩ་དང་སྐྱོན་ཆག་ཇི་བྱུང་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་པ་བྱེད་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་བོད་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཡོད་པའི་གནའ་དེང་གི་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་རྣམས་ལ་བདག་སྲུང་ནན་པོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་སླད་ཕྱིན་ད་རེས་ལྟ་བུའི་ཉམས་ཉེས་མི་འབྱུང་བའི་དམ་འཛིན་དགོས་པ་ཡང་འབོད་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།

སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དུས་རྒྱུན་དུ་རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་ཕེབས་བཞིན་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ལྡན་པའི་ ༥།༥༠ འཆར་སྣང་གི་ཚོགས་འདུ་ཆེན་པོ་ཞིག་བསྐོངས་ཡོད། ཚོགས་འདུ་དེའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཞིར་བཞག་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་འགོ་འཛུགས་ཐུབ་ཐབས་ཀྱིས་ལོ་ལྔའི་ནང་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཅི་སྟེ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུར་ལོ་ལྔ་བཅུ་དུས་འགོར་བྱུང་ན་ཡང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་མུ་མཐུད་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་ཕུགས་འཆར་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་བཞིན་དུས་འགྱངས་བྱས་ནས་ཡལ་འགྲོ་བའི་ཕུགས་དམིགས་ནི་དུས་ནམ་ཡང་མི་འགྲུབ་པའི་རྩིས་ལོག་ཅིག་ཡིན་པ་ངོ་སྤྲོད་གསལ་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། དེར་བརྟེན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྐབས་གཉིས་པའི་ལས་ཡུན་རིང་བོད་མིར་དྲག་གནོན་བྱེད་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་རེ་བ་དང་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཐེ་བའི་བོད་རྒྱའི་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་ཡོང་རྒྱུར་སྔ་ཕྱིར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྒེར་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་འཁྲིད་འོག་བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་བཅས་པའི་དབུ་འཁྲིད་ཚོས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཆིག་བསྒྲིལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་བྱེད་རྒྱུའི་མནའ་གན་མཐུ་མོ་ཆེ་བཞག་པ་ལྟར། བོད་མི་ཚོ་ནང་ཁུལ་ཆོལ་ཁ་དང་། ཆོས་ལུགས། ལུང་ཚན་སོགས་ཀྱི་འཐེན་འཁྱེར་མེད་པར་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ཆིག་བསྒྲིལ་དམ་ཟབ་ཡོད་ཀྱང་། བར་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་ཡོང་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ནི་བློ་ཕམ་གྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས། དེའི་རྐྱེན་པས་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་མང་སེམས་ཤུགས་ཆགས་གཞི་དང། ལྷག་པར་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ལའང་གནོད་གཞིར་གྱུར་ན་དེ་བས་བློ་འཚབ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོ་བོད་མི་ནང་ཁུལ་གྱི་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་དོ་ཕོག་བྱུང་ནས་བོད་མིའི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོར་མི་དགོས་པ་དང་རྒྱ་གཞུང་ལ་དགོས་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་བཞིན་ཅོལ་ཆུང་འགའ་ཤས་ཕ་རོལ་པོའི་བེད་སྤྱོད་འོག་ཚུད་ནས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་འཁྲུག་གཞིའི་ལག་ཆར་འགྱུར་ན་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་ཐབས་སྡུག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་བྱེས་འབྱོར་བོད་མི་ཚང་མས་ཆིག་བསྒྲིལ་གྱི་གོང་བུའི་ནུས་པ་སྲ་བརྟན་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ནན་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དབུ་འཁྲིད་དང་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་འོག་བོད་མི་རྣམས་ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་དང་། ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ནང་བོད་དང་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་འཐོབ་བཞིན་ཡོད་པ་ཚང་མས་བློ་ངེས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།

དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་གནའ་དེང་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཕྱུག་པའི་འདབ་ཤོག་གཉིས་ལྡན་ཡོང་རྒྱུར་ཐུགས་བརྩོན་དང་བཀའ་སློབ་རིམ་ཕེབས་ལྟར། གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་འཁོད་པའི་མི་རབས་གསར་པ་ཚོས་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་། ཁྱད་པར་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག་དང་། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་སྦྱངས་པ་བྱས་ཏེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་བརླག་པ་དང། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་མེས་པོ་དང་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོའི་སྐུ་ལས་ཇི་བསྐྱོན་རྣམས་དྲན་པའི་ཡུལ་དུ་བཞག་སྟེ་རྩ་དོན་ཐོག་མུ་མཐུད་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།

འདི་ལོ་ནི་བོད་མི་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ ལ་ཁ་བལྟ་བའི་དྲན་གསོའི་དུས་ཚིགས་ཤིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བོད་མི་རིགས་དང་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་རང་ཡུལ་དང་ཞལ་གྱེས་ནས་ཕེབས་ཐོན་གྱིས་ཟླ་དེའི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཐོག་ལ་ཞབས་སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཐུབ་ཡོད། དེ་བཞིན་བོད་མི་ཁྲི་ཕྲག་འགའ་ཤས་བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་སོ་སོའི་ནང་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་གཞུང་མང་ནས་མཐུན་འགྱུར་རོགས་ཕན་རྒྱ་ཆེ་གནང་བཞིན་དང། ལྷག་པར་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་ནས་བཀྲིན་གཞལ་ཟླ་བྲལ་བའི་རོགས་མགོན་ནི་དུས་ནམ་ཡང་བརྗེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། རྒྱ་གར་གཙོ་བཟུང་བོད་མི་འདུས་སྡོད་བྱ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་དང་མི་མང་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུའི་ལས་རིམ་བང་བསྒྲིགས་ཡོད་པ་ལྟར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་རིང་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་བོད་མི་རྣམས་ལ་བཀྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་རྒྱ་གར་དབུས་སའི་གཞུང་མང་དང་། རྒྱལ་སྤྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་གནས་པའི་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་། བོད་མིའི་རང་དབང་སླར་གསོའི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་གཞུང་དང། དབུ་འཁྲིད། གྲོས་ཚོགས་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི། དེ་བཞིན་ཚོགས་སྒེར་བཅས་ཡོངས་ལའང་ཐུགས་རྗེ་བླ་མེད་དུ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཇི་སྲིད་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་མཉམ་འཛོམས་མ་བྱུང་བར་མུ་མཐུད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

མཐའ་དོན། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དགོངས་མཐའ་དག་གེགས་མེད་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། གཞིས་བྱེས་མཉམ་འཛོམས་ཀྱི་སྐལ་བཟང་གི་ཉི་མ་མགྱོགས་ནས་མྱུར་དུ་འཆར་བའི་སྨོན་འདུན་ཤུགས་དྲག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལ།།

བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ པའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་དམར་ཤོག་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་༥༩ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་ཤིག་ཡིན།རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་དམར་ཤོག་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་སྟེ་དམག་དཔུང་གིས་བོད་ནང་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་བྱས་པ་མ་ཟད།བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭ་ལ་བསྡོ་བའི་ངན་གཡོའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ནས་ཆེས་ཛ་དྲག་གིས་ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ཟླ་༣ཚེས་༡༠ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་རྒྱ་དམར་ལ་ཞི་རྒོལ་བྱས་པར་རྒྱ་དམག་གིས་དྲག་གནོན་བྱས་ཏེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དང་།ནོར་བུ་གླིང་གར་མེ་སྒྱོགས་བརྒྱབས་པ་སོགས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སུ་སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དུས་ངན་དེ་བོད་གངས་ཅན་པ་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་བརྗེད་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་ཉིན་མོར་ཡང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པས།བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཆེད་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་མཛད་རྗེས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་དང་།ད་ལྟ་རྒྱ་གཞུང་གི་བཙོན་ཁང་སོགས་ནང་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་བར་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀར་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་རིང་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་དང་། ཆོས་དད་རང་དབང་བཙན་འཕྲོགསྐད་ཡིག་ཉམས་དམས།རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན།བོད་ནང་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱིས་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུར་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོ་ཟེར་བ་སོགས་ནས་སྲིད་བྱུས་རབས་དང་རིམ་པ་སྤེལ་ཡོད།བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་བྱུས་དེ་དག་ལ་མི་འདོད་པའི་ཞི་རྒོལ་རིམ་པ་བྱས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལ་བདག་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ལྟ་ཅི་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་དྲག་གནོན་དང་མནར་གཅོད་འོག་བོད་མི་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལྷག་གི་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་ཅིང་།དགོན་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ལྷག་རྩ་གཏོར་བཏང་ཡོད།ཕྱི་ལོ་༢༠༠༨ལོར་བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་ལས་འགུལ་བྱུང་བ་དང་།ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ཟླ་༢ཚེས་༢༧ཉིན་རྔ་པ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གྲྭ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་ནས། ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་༧ ཉིན་ཨ་མདོ་རྔ་པ་རྨེའུ་རུ་མ་རུ་ཆེན་བཞི་པ་གནམ་མཚོ་སྡེ་པ་ནས་ཡིན་པ་རང་ལོ་༤༤ཡས་མས་ཙམ་སོན་པ་ཚེ་ཁོ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་བ་བཅས་ད་བར་ཤེས་རྟོགས་ར་འཕྲོད་གསལ་པོ་བྱུང་བ་ཁྱོན་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་གྲངས་༡༥༢ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་གདན་ཞུ་དགོས་པ་དང་།བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་ཏེ་ཞི་རྒོལ་གནང་ཡོད།དེ་དག་གི་འབྱུང་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི།རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་རིགས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་དམ་དྲག་བྱས་ཏེ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དང་རེ་བ་ལ་བདག་སྤྲོད་མི་བྱེད་པར་བོད་མི་རྣམས་བཙོན་རར་ཚུད་པ་ལྟ་བུའི་གནས་སྟངས་འོག་ཞི་རྒོལ་དེ་དག་བྱུང་བ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད།

འདི་ལོ་ཕྱི་ཟླ་༢ཚེས་༡ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ཁང་ཟེར་བས་ཁྲིམས་སྲོལ་གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཟེར་ནས།ཆོས་སྡེ་སོ་སོའི་མ་དངུལ་དང་།ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཚང་མར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐེ་བྱུས་བྱས་ཏེ་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད།ཆོས་ལུགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བདེ་འཇགས་གཉིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉ་ཉུང་མཉམ་བསྲེས་བྱས་ཏེ་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དོ་ཕོག་བཟོ་བཞིན་ཡོད་ལ།རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ནང་པའི་གནས་ཆེན་ཁག་མཇལ་འདོད་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་ཕྱིར་བསྐྱོད་ཐོངས་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུར་དམ་དྲག་དང་།གལ་ཏེ་ཐོངས་མཆན་སྤྲད་ཚེ་ཁག་ཐེག་དགོས་པ་དང་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་ནང་ཕྱིར་ལོག་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་སུན་གཙེར་བཟོ་བཞིན་ཡོད།ཕྱི་ལོ་༢༠༡༨ཟླ་༡བླ་རུང་སྒར་དུ་གྲྭ་ཤག་གཏོར་བཤིག་དང་གྲྭ་བཙུན་ཕྱིར་འབུད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཡོངས་རྫོགས་མཇུག་བསྒྲིལ་ཟིན་རྗེས།རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་༢༠༠ཙམ་བསྐོ་གཞག་བརྒྱུད་མ་འོངས་པར་དགོན་པའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་བདེ་འཇགས།དཔལ་འབྱོར།སློབ་ཁྲིད།སློབ་ཞུགས།དེ་བཞིན་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དོན་གཏན་འབེབས་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་ཐོག་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་TomLantosའགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་ཆུང་གི་ཟུང་འབྲེལ་ཚོགས་གཙོ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་JimMcGovernལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་གནང་བ་དང་།བླ་རུང་སྒར་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་༢༠༠ཙམ་བསྐོ་གཞག་བརྒྱུད་དམ་དྲག་དང་སྟངས་འཛིན་གྱི་ལས་དོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་ནི་བོད་ནང་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་འཛིན་པ་དང་།ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མངོན་གསལ་མིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་མང་དག་ཅིག་སྤེལ་བའི་བརྒྱུད་གསེར་རྟ་བླ་རུང་སྒར་གཙོས། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཅིག་གི་གྲྭ་བཙུན་ཕྱིར་འབུད་དང་། བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག་སྔར་ལྷག་བྱེད་བཞིན་པ་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད།

བོད་ནང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་ཤིང་ནགས་གཅོད་བྲེགས་ཀྱིས་མཚོན་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་རྣམ་པར་གཏོར་བཅོམ་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཀྱིས་རྩྭ་ཐང་བྱེ་ཐང་དུ་གྱུར་བ་དང་།གཙང་ཆུ་འབག་བཙོག་ཏུ་གྱུར་བ།བོད་མཐོ་སྒང་གི་འཁྱགས་རོམ་བཞུར་ཚད་ཆེས་མགྱོགས་པས་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད།གཞན་ཡང་གཙང་ཆུ་བཀག་སྐྱིལ་དང་།ལྷོ་ཆུ་བྱང་འདྲེན་ཟེར་བའི་ལས་འཆར་སྒྲིག་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་དང་།ཡང་སྒོས་གླིང་ཆེན་ཨེ་ཤེ་ཡའི་ནང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་དོ་ཕོག་ཐེབས་ཏེ་མི་མང་ཐེར་འབུམ་མང་པོའི་རང་བྱུང་འཚོ་གནས་ཐད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པའི་མཇུག་འབྲས་ཡོང་ངེས་ཡིན་པར་བརྟེན།དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་བློ་འཚབ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དོ་དམ་ལྷན་ཁང་ཟེར་བས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་མངགས་གཏོང་གིས་བོད་ཐེ་བའི་ཞིང་ཆེན་བརྒྱད་ནང་ཟླ་གཅིག་རིང་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། འདི་ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣ ཉིན་ལྷ་སར་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་དོན་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པའི་ནང་ཁོར་ཡུག་གཙང་བཟོའི་ཐོག་ཞན་ཆ་དང་ཉེས་ཆད་ཕོག་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ནས་དཔང་རྟགས་གསལ་ཤོས་ཆགས་ཡོད།

དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་འཚོ་གནས་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་ཆེད་བོད་ཆབ་མདོ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རབས་མང་པོར་གནས་བཅའ་བའི་ཞིང་འབྲོག་མང་དག་ཅིག་གནས་སྤོ་བྱ་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་སྟེ།ཡུལ་ལུང་དེ་དག་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛུགས་བསྐྲུན་དང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བྱ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་ཆགས་ཡོད།དཔེར་ན་སྡེ་དགེ་འཇོ་འདའ་ཉེ་ཁུལ་གྱི་ལུང་རི་ཞེས་པ་ནས་ཟངས་གཏེར་སྔོག་འདོན་བྱས་ཏེ་ཉེ་འཁོར་ལ་ལྕགས་རིས་བསྐོར་ནས་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ་ནས་ཤེས་ཐུབ།

ཕྱི་ལོ་༢༠༡༨ཟླ་༡པོའི་ནང་ཧྲང་ཧེ་(shanghai)དྲ་ལམ་ནས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན།དེ་སྔོན་གཞིས་ཀ་རྩེར་ཡུལ་སྐོར་བའི་ས་ཚུགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་ལྷ་སར་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་གྱི་ལྟེ་གནས་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་ ༢༠༢༠ བར་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༠ ལྷག་ཡོང་རྒྱུར་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག འདི་ལོར་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་བོད་ནང་དགུན་དུས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་བའི་ལས་འཆར་ཞེས་པར་ཁ་གཡར་ཏེ། ནམ་རྒྱུན་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་རུ་འཛིན་བྱང་ཉོས་ཏེ་མཆོད་མཇལ་བཅར་དགོས་ཀྱང་འདི་ལོར་ཟླ་གསུམ་རིང་ཡུལ་སྐོར་བ་ཚོར་རིན་མེད་ཀྱི་མཆོད་མཇལ་འགྲོ་ཆོག་པ་མ་ཟད་མགྲོན་ཁང་དང་འགྲུལ་བཞུད་ལ་སོགས་པར་དེ་བས་ཕྱེད་བཅག་གི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱ་འགོ་བཙུགས་ཏེ། མདོར་ན་ལས་འཆར་དེའི་བརྒྱུད་བོད་ནང་མི་འབོར་སྤོ་བཤུག་གི་གནས་སྟངས་ཀྱང་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕེལ་བཞིན་ཡོད།

བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་དགའ་ཞེན་དང་གུས་བརྩི་བྱེད་མཁན།བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་གསོའི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦ཟླ་༡ཚེས་༢༧ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཏེ་ལོ་༢ཕྱིན་རྗེས་ཉེ་ལམ་ཁྲིམས་བཤེར་ཟེར་བ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཐག་གཅོད་ཀྱི་བཅད་ཁྲ་གང་ཡང་བརྒྱུད་བསྒྲགས་མ་བྱས་པར་བཞག་ཡོད།ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོབ་ཐང་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་ལ་དོ་འཁུར་དགོས་སྐོར་རྒྱ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ཡིག་ཁག་དང་མཐུན་པར་ཞུ་བསྐུལ་བྱས་པར།རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་ཉེས་འཛུགས་བྱེད་བཞིན་ད་དུང་ཡང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཁོང་གི་མངོན་འདོད་དང་ཁོང་གློད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་བཅས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྦྲགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།ང་ཚོ་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་གཞུང་སྒེར་སྒྲིག་འཛུགས་སྤྱི་དང་བོད་མི་ཆེ་ཕྲ་ཡོངས་ཀྱིས་མིག་མདུན་གྱི་ཁེ་ཕན་ཁོ་ན་ཙམ་ལ་མ་གཟིགས་པར།མ་འོངས་བོད་མི་རིགས་དང་།རིག་གཞུང་གོ་ལ་འདིའི་ཐོག་གནས་དང་མི་གནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པས།བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་སྔར་ལས་ཤུགས་ཆེར་དམ་དོན་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།

བོད་དང་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་གནས་བརྒྱུད་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་། མི་མང་གི་མངོན་འདོད།རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཇི་བཞིན་ཤེས་ཐབས་དཀའ་བས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཆེས་དམ་དྲག་གི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༢ཚེས་༢ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་དྲ་རྒྱ་དོ་དམ་ལས་ཁང་གིས་དྲ་རྒྱའི་ཐོག་དངོས་ཡོད་དང་མི་མཐུན་པའི་རིགས་ཟེར་བའི་གནས་ཚུལ་བཀོད་སྤེལ་མི་ཆོག་པའི་དམ་དྲག་ལྟ་ཞིབ་དམ་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སྟེ།དྲ་རྒྱའི་ཐོག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པའི་གནས་ཚུལ་རིགས་འགོད་རྒྱུར་དམ་དྲག་བཀག་སྡོམ་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བོད་རབ་གནས་ས་ཁྱི་ལོའི་ལོ་གསར་ཚེས་ ༢ ཏེ་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་དངོས་ཁོངས་སུ་ཚུད་པའི་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་གློ་བུར་མེས་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ད་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་མེས་སྐྱོན་ཇི་ལྟར་བྱུང་མིན་དང་།རྟེན་གཙོ་ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེར་མེ་སྐྱོན་གྱི་གནས་སྟངས་སྦས་གསང་གིས་ཁ་གསལ་འགྲེལ་བརྗོད་གང་ཡང་བྱས་མེད་ན།བོད་མི་མང་གི་དད་མོས་ཞུ་ཡུལ་དང་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་རྣམས་ལ་གཙིགས་འཛིན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ཇི་ཙམ་གནང་གི་ཡོད་མེད་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད།ད་དུང་མགོ་རྔ་མི་མཚུངས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་མི་ཐུབ་པའི་གསར་འགྱུར་ཡ་མ་ཟུང་སྤེལ་ཏེ་འཛམ་གླིང་མི་མང་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་ཐབས་བྱས་ཡོད།དེར་བརྟེན་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཅས་ལ་མེ་སྐྱོན་ཇི་ལྟར་བྱུང་མིན་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་རྩད་གཅོད་ཀྱིས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་གསལ་སྟོན་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་དང་།བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཅས་ལ་རྣམ་ཀུན་ནས་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཞེས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་།མཁྲེགས་བཟུང་གི་སྲིད་བྱུས་འཛིན་བཞིན་པར་མངོན་གསལ་དོད་པོས་འགྱུར་བ་གང་ཡང་བཏང་མེད།རྒྱ་གཞུང་གིས་གུ་ཡངས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་སྟེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལ་བདག་སྤྲོད་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་པ་ནི་གཡོལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་དང་།དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཞི་འཇམ་ཡོང་ཐབས་དང་།༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་གྲོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་པར་བརྟེན།རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཀྱང་གཡས་ཁག་གཡོན་དཀྲི་མེད་པར་དུས་ཚོད་དམ་འཛིན་གྱིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་མྱུར་དུ་ཡོང་ཐབས་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

གངས་ཅན་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བླང་དོར་གྱི་ལམ་སྟོན་སྤྱི་དང་།ཁྱད་པར་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དམ་ཚིག་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱིས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཐུགས་དགྱེས་པའི་ལས་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་རྒྱུ་ནི་གཡོལ་ཐབས་དང་ངོ་ལྐོག་གཏན་ནས་བྱ་མི་རུང་བའི་ལས་འགན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་ན།བོད་མི་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་དང་།བོད་སྤྱི་པའི་བསོད་ནམས་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས།བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་།རིག་གཞུང།སྐད་ཡིག་སོགས་ལ་གཅེས་འཛིན་གྱི་བོད་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ཐོག་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་དང་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཞུ་དགོས་རྒྱུ་བཅས་ནི་བོད་མིའི་འཕྲལ་ཕུགས་གཉིས་ཀར་ཕན་པའི་ལས་འགན་གལ་ཆེ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད་པས་ཚང་མས་ལག་བསྟར་དོན་ཐོག་ཏུ་སྨིན་པར་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིར་མཐུན་འགྱུར་གནང་མཁན་རྒྱ་གར་དབུས་སའི་གཞུང་དང་མི་མང་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གི་གཞུང་དང་།གྲོས་ཚོགས།མི་མང་བཅས་ཚང་མར་དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་དེ་བཀའ་དྲིན་དྲན་བཞིན་པའི་སྒོ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

མཐའ་དོན། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་༸སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་། ཐུགས་བཞེད་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལ།།

གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ དང་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསུང་ཆོས་རྭ་བར་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ནས་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་རྒྱ་དམར་བཙན་འཛུལ་བར་ཞི་རྒོལ་ཆེད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་བྱས་པའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༩ དང་། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་ཉིན་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་སྲུང་བརྩི་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད།

དེ་ཡང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཇོརཇ་ཝེ་ཀར་ Shri George Baker མཆོག་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ། རང་དབང་ཅན་གྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཆུང་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་རྣམ་པ། སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་གི་འགན་འཛིན་དང་སེར་སྐྱ་མི་མང་། སློབ་ཕྲུག་སོགས་ཁྱོན་མི་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བ་འདུ་འཛོམས་ཐོག་མཛད་སྒོ་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ཚང་མ་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་སྒྲེང་འཛུགས་གནང་སྐབས། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་རྔ་རོལ་དང་བཅས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་གླུ་བཏང་།

དེ་ནས་བོད་དང་བོད་མིའི་རྩ་དོན་སླད་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གནང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཆེད་ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་རིང་ཞུས་གྲུབ་བསྟུན། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་རྔ་རོལ་དང་བཅས་གསུམ་བཅུའི་དྲན་གླུ་བཏང་།

དེ་རྗེས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་། དེ་ནས་བོད་མིའི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་བ་དང་ལྷན་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ངས་བཀའ་ཤག་གི་ཚབ་བྱས་ནས་དེ་རིང་ཞུ་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོར་བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་བཅས་པའི་དབུ་འཁྲིད་ཚོས་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཆིག་བསྒྲིལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་བྱེད་རྒྱུའི་མནའ་གན་མཐུ་མོ་ཆེ་བཞག་པ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་ཚང་མས་ནང་ཁུལ་འཐེན་འཁྱེར་མེད་པར་རྡོག་རྩ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་དགོངས་གཞིར་བཟུང་བོད་རྩ་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་རྩ་དོན་རྩོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཉེ་ཆར་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། དེས་རྐྱེན་པས་ཉེ་ཆར་བོད་ཟླ་དང་པོ་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྡ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་དུས་ཆེན་གྱི་ཉིན་མོར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དམ་ཚིག་འོ་ཆུ་གཅིག་འདྲེས་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆ་ནས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བོན་ཇོ་ནང་དང་བཅས་པ་ཚང་མ་དམ་ཚིག་འོ་ཆུ་གཅིག་འདྲེས་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་བཀའ་ཕེབས་ཡོད།

དེ་མཚུངས་ས་སྐྱ་གོང་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་རེད། ཅེས་བཀའ་ནན་པོ་ཕེབས་ཡོད། དེ་བཞིན་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཨ་རི་ནིའུ་ཡོག་ཏུ་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་བྱེད་རྒྱུ་མི་འདུག ང་ཚོ་བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བཀའ་ཕེབས་ཡོད། གཞན་ཡང་བཞུགས་སྒར་རྡ་སའི་ས་གནས་མདོ་སྨད་ལོ་གསར་མཉམ་རོལ་དུས་སྟོན་ཐོག་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་བྱེད་རྒྱུ་མེད། བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱིས་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུང་དགོས་ཞེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད།

སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་བླ་ཆེན་ཁག་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཉེ་ཆར་བཀའ་སློབ་འདི་འདྲ་ཕེབས་ཡོད་སྟབས། བོདང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པར་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དགོས་རྒྱུ་ཡིད་ལ་བཅངས་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་མ་སུ་རི་དང་། དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཌལ་ཧའོ་སིར་མང་ཚོགས་ལ་བཀའ་སློབ་སྩལ་བའི་ནང་། བོད་མི་རྣམས་ནས་ཆོལ་ཁ་དང་། ལུང་ཚན། རིགས་རུས་སོགས་ཀྱི་འཐེན་ཁྱེར་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་ང་བོད་པ་ཡིན་བསམ་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་མཐུན་བསྒྲིལ་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་པའི་བཀའ་ནན་ཕེབས་པ་གཞིར་བཟུང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཀྱང་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ཡོད། སློབ་གྲྭ་དེ་དག་གི་ནང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཡོད། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་བོད་མི་ཡོད། དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ནང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་གྲྭ་བཙུན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་མངོན་འདོད་གང་རད་ཅེ་ན། ཆོལ་ཁ་དབྱེར་མེད་དང་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ཐོག་བོད་མི་ཚང་མ་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་ཐོག་ནས་རྩ་དོན་རྩོད་དགོས་བསམས་པའི་ཐོག་ནས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་ཏེ་འགྲོ་དང་འགྲོ་མུས་རེད། འོན་ཀྱང་ད་རེས་བཙན་བྱོལ་ནང་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་ཡོང་བ་ལྟར་དེ་སྔའང་བྱུང་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གྲངས་ནང་གཟིགས་དང་། སྐབས་དེ་དུས་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་རྐྱེན་པས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ནན་པོ་ཕེབས་པ་དང་། བཀའ་ཤག་ལའང་སྐུ་ངལ་འཕྲད་དགོས་པ། ༸གོང་ས་མཆོག་ཐུགས་ཕམ་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་ཡོད། ད་རེས་ཆོལ་ཁའི་འཐེར་འཁྱེར་རྐྱེན་པས་དེ་ལྟར་གནས་ཚུལ་ཆགས་ཏེ་༸གོང་ས་མཆོག་ཐུགས་ཕམ་དགོས་པ། ང་ཚོའི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་དོ་ཕོག་ཆགས་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་པ་ཡིན་ན། དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་ཆགས་ཀྱི་རེད། འདི་ཚང་མའི་ཐུགས་ལ་ཉར་རོགས་ཞེས་ང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་སོགས་ས་གནས་གང་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནའང་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཡིན།

བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ པའི་ལྟ་གྲུབ་གསུམ་སྟེ། ཆིག་སྒྲིལ། གསར་གཏོད། རང་ཁ་རང་གསོ་བཅས་ཀྱི་ནང་ནས་ཆིག་སྒྲིལ་ནི། ཆོལ་ཁ་དབྱེར་མེད། ཆོས་ལུགས་རིས་མེད། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་བཅས་ཡིན། ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེན་བྱས་པ་ཡིན་ན། ཆིག་སྒྲིལ་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་གི་རེད། ངའི་བསམ་པར་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་ནི་ཐ་མག་ཉལ་ཐ་ནང་བཞིན་རེད་འདུག ཐ་མག་ཉལ་ཐ་རྔུབ་དུས་སྐབས་སུ་སྐྱིད་པོ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ས་རེད། ང་ཚོའི་ཆོལ་ཁ་ནང་བཞིན་བྱེད་དགོས་རེད། ང་ཚོའི་ཆོལ་ཁར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ང་ཚོའི་མི་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེཝད་དགོས། ང་ཚོ་དབུས་གཙང་ནང་ཁུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ང་ཚོ་ཁམས་པ་ནང་ཁུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ང་ཚོ་ཨ་མདོ་ནང་ཁུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ཞེས་འདི་ལྟར་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ཐ་མག་ཉལ་ཐ་རྔུབ་པ་ནང་བཞིན་སོ་སོར་སྐྱིད་པོ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ས་རེད། འོན་ཀྱང་ཐ་མག་ཉལ་ཐ་དེ་མཐའ་མར་དུག་འགྱུར་གྱི་རེད། དུག་འགྱུར་བ་ཡིན་སོ་སོ་ཙམ་མ་ཟད། ནང་མི་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱང་འཕྲོ་བརླག་འགྲོ་གི་རེད། དེར་བརྟེན་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་མི་དམངས་རྣམས་ཐ་མག་ཉལ་ཐ་འདི་སྤོངས་རོགས་གནང་། ཐ་མག་ཉལ་ཐ་འདི་རིགས་མ་འགྲེམ་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་བྱེད་ན། ང་ཚོ་ནང་ཁུལ་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། ཕྱིའི་དགྲ་དང་ནང་གི་དགྲ་གཉིས་ལས་ནང་གི་དགྲ་དེ་ཉེན་ཁ་ཆེ་བ་ལྟ་བུ་འདུག ཕྱིའི་དགྲ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་།་དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲང་བ་ཚོ་རེད། ནང་གི་དགྲ་ནི་ཆོལ་ཁའི་འཐེན་འཁྱེར་བྱེད་མཁན་ཚོ་རེད། ཅེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཇོརཇ་ཝེ་ཀར་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་།

མཐར་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པས་བདེན་ཚིག་སྨོན་ལམ་གསུང་བསྐུལ་དང་འབྲེལ་ཚང་མ་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་ཕྱག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་མཉམ་དུ་འུར་འདོན་གནང་སྟེ་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་གྲོལ་ཡོད་པ་བཅས། །