ྋརྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན།

ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་དབང་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ལྕགས་ལུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༣༩༡ ལོར་གཙང་གཤབ་སྟོད་དམ། གུར་མོ་ཞེས་པར་ཡབ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཡུམ་ཇོ་མོ་ནམ་མཁའ་སྐྱིད་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་ཀྱི་མཚན་ལ་པདྨ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་གསོལ། དཔལ་སྣར་ཐང་གི་རྗེ་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། བརྒྱ་སྟོན་ཙདྲན་པ་ལས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་ལེགས་པར་སྦྱངས་ཤིང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་བཞིར་ཕེབས་སྐབས་གནས་བརྟན་ཆེན་པོའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཁན་ཆེན་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས། མཚན་ལ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་དུ་གསོལ་བར་ཕྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཟང་པོ་ཞེས་གསར་སྣོན་མཛད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་ཁོང་ཉིད་ལས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་མནོས། ཤིང་ལུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༤༡༥ ལོར་དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔར་ཕེབས་སྐབས་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་ཐོག་མར་མཇལ་ལོ།།

བཅུ་པ། ྋརྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན།

སྤྱི་ལོ་ ༡༣༩༡ ནས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ བར་ལོ་ ༦༡༩།

 དགེ་འདུ༡ན་དགེ་འདུ༢ན་བསོད་ནམ༣ས་ཡོན་ཏ༤ན་དང༌། ། བློ་བཟ༥ང་ཚངས་དབྱ༦ངས་བསྐལ་བ༧ཟང་འཇམ་དཔ༨ལ་དང༌། ། ལུང་རྟོག༩ས་ཚུལ་ཁྲིམ༡ས༠་འཕྲིན་ལ༡ས༡་མཁས་གྲུ༡བ༢་མཆོག ། ཐུབ་བསྟ༡ན༣་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ༡ར༤་གུས་ཕྱག་འཚལ། །

 ༨༣༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ཐམས་མཁྱེན་པ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ།

འཁྲུངས་རབས་གསོལ་འདེབས་ལས། གུར་མི་ངར་པའི་ཆོ་རིགས་སྲད་དུ་བལྟམས། ། འཇམ་མགོན་ཙོང་ཁ་པ་ཡི་ཐུགས་སྲས་ཕུལ། ། པཎ་ཆེན་གྲགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གསོལ། ། ྋརྒྱལ་དབང་དགེ་འདུན་གྲུབ་པར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་དབང་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ལྕགས་ལུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༣༩༡ ལོར་གཙང་གཤབ་སྟོད་དམ། གུར་མོ་ཞེས་པར་ཡབ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཡུམ་ཇོ་མོ་ནམ་མཁའ་སྐྱིད་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་ཀྱི་མཚན་ལ་པདྨ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་གསོལ། དཔལ་སྣར་ཐང་གི་རྗེ་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། བརྒྱ་སྟོན་ཙདྲན་པ་ལས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་ལེགས་པར་སྦྱངས་ཤིང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་བཞིར་ཕེབས་སྐབས་གནས་བརྟན་ཆེན་པོའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཁན་ཆེན་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས། མཚན་ལ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་དུ་གསོལ་བར་ཕྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཟང་པོ་ཞེས་གསར་སྣོན་མཛད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་ཁོང་ཉིད་ལས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་མནོས། ཤིང་ལུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༤༡༥ ལོར་དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔར་ཕེབས་སྐབས་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་ཐོག་མར་མཇལ་ལོ།།

 དེ་ནས་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་རྒྱ་མཚོར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱིས་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ། སློབ་མའི་གཙོ་བོར་གྱུར། ལོ་ངོ་བཅུའི་བར་གསང་ཕུ་ནེའུ་ཐོག་དང༌། རི་བོ་དགའ་ལྡན། འཕན་ཡུལ་གྲོས་ལ་སོགས་པར་མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་གྱི་བླ་མ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་བཀའ་དྲིན་མཚུངས་མེད་ཀྱི་བླ་མ་གསུམ་སྟེ། དང་པོར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་མཁན་ཆེན་གྲུབ་པ་ཤེས་རབ་དང༌། བར་དུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ། མཐའ་མར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་མཁས་གྲུབ་ཤེས་རབ་སེངྒེ་བཅས་ཡིན།

 དེ་ལྟར་རྗེ་འདིས་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་མ་ལས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གཞུང་དོན་ལ་ཐོས་བསམ་མཐིལ་ཕྱིན་པ་མཛད་པས་མཁས་པའི་དབང་པོར་གྱུར། བོ་དོང་པཌཎི་ཏས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་མཚན་གསོལ། པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་ཞེས་པའི་མཚན་སྙན་གྱི་གྲགས་པས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ། མེ་ཡོས་ཕྱི་ལོ་ ༡༤༤༧ ལོར་དགུང་ལོ་སོ་དྲུག་པར་གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ། སྣར་ཐང་བྱང་ཆེན་དང༌། རི་ཕུད། བྲག་དམར་སོགས་སུ་བཞུགས་ཏེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་འཆད་ཉན་དང་གྲྭ་ཚོགས་འཕེལ་བར་མཛད་དོ།།

 དགུང་ལོ་ང་བདུན་པར་འཕྱོངས་རྒྱས་པ་དང་དཔལ་འབྱོར་བཟང་པོས་རོགས་སྐྱོར་དང་མཐུན་རྐྱེན་མཛད་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༡༤༤༧ ལོར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དཔལ་གྱི་སྡེ་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་ཕྱག་བཏབ་པ་དང༌། རྗེས་ནས་བྱམས་ཆེན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཞེངས། ྋརྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་རྗེས་ནས་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོར་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་ཡིན།

 ཁོང་གི་སློབ་མ་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་འདུལ་འཛིན་དཔལ་ལྡན་བཟང་པོ་སོགས་མཁས་གྲུབ་སྐྱེས་ཆེན་མང་དུ་བྱོན། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ནི། ༵༵འདུལ་བའི་གླེགས་འབུམ་ཀཀ དང༌། ༵༵མདོ་ཊཱིཀྐཀཀ ༵༵ཚད་མའི་ཊིའཀྐ་ཀཀ ༵༵རྩ་འཇུག་གི་ཊིའཀྐ་ཀཀ སོགས་པོ་ཏི་བདུན་ཙམ་བཞུགས། རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཤིང་ཕོ་རྟ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༤༧༤ ལོར་སྐུ་གཤེགས་པ་བཅས་སོ།།

 ༨༤༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་བཅས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ། རྟ་ནག་རུས་ཆེན་སྲེག་སྟོན་དར་རིགས་སུ། ། བལྟམས་ནས་གསུམ་ལོར་སྒྲ་དབྱངས་ཐོལ་བྱུང་གསུངས། ། གནས་སྒོ་འབྱེད་ཅིང་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཅན། ། མཚུངས་མེད་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་མེ་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༤༧༦ ལོར་གཙང་རྟ་ནག་ཡུལ་གྱི་སོ་ནམ་པའི་ཁྱིམ་དུ་ཡབ་ཀུན་དགའ་རྒྱ་མཚོ་དང༌། ཡུམ་ཀུན་དགའ་དཔལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་དུས་ནས་བཟུང་ཡབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཀརྨ་པའི་གསང་སྔགས་ལ་གསན་སྦྱངས་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པར་ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཐོག་གོང་མ་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པའི་ཡང་སྤྲུལ་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་གདན་སར་བཀོད། དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པར་གྲྭ་སར་ཞུགས་ཏེ་དགེ་བཤེས་ལུང་རིགས་རྒྱ་མཚོ་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས། དེ་ནས་ཅུང་མ་འགོར་བར་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕེབས་ཏེ་གནས་རྙིང་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས་ཤིང་དབུ་ཚད་ཕར་གསུམ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་ཚུལ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བྱུང་བས། བོད་ཡུལ་དུ་ཆོས་པས་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་རིས་རྩོད་པ་དང༌། གྲོང་པས་གྲུབ་མཐའི་ཤུགས་རྐྱེན་བཟུང་ནས་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་རིང་བསྟུད་མར་ནང་འཁྲུགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་བྱུང་ངོ༌།།

 དེ་ནས་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་འཕེལ་གྲིབ་བྱུང་བའི་སྐབས་སུ་ྋརྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ལྷོ་ཁ་དང༌། དྭགས་པོ། སྣར་ཐང༌། རྭ་སྒྲེང་སོགས་སུ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཏེ་ཞྭ་སེར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་གསོས། ལྷ་མོའི་བླ་མཚོའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་གདན་ས་ཆོས་འཁོར་རྒྱལ་ཕྱག་བཏབ། དེ་ནས་བཟུང་ཁོང་ཉིད་དགུན་དཔྱིད་ལ་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་དང༌། དབྱར་སྟོན་ལ་ཆོས་འཁོར་རྒྱལ་དུ་བཞུགས་གནང་མཛད། དེའི་སྐབས་སུ་ཁོང་ཉིད་གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དང༌། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་ཁྲི་ལ་ྋཞབས་སོར་བཀོད་ཅིང་སེ་ར་ཐེག་ཆེན་གླིང་གི་མཁན་པོའང་མཛད།

 ཁོང་ཉིད་འབྲས་སྤུངས་དགོན་དུ་བཞུགས་གནང་མཛད་སྐབས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱག་འདེབས་མཛད་ནས་སྡེ་སྲིད་བསྐོ་བཞག་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་བཙུགས། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ནི། ༵༵དོན་རྒྱན་སོ་ལྔའི་དཔེར་བརྗོད་ཀཀ དང༌། ༵༵གྲུབ་མཐའ་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་གྲུ་རྫིངས་ཀཀ ༵༵སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུའི་རྣམ་བཤད་ཀཀ ༵༵རྟེན་འབྲེལ་བསྟོད་པའི་རྣམ་བཤད་ཀཀ ༵༵དབུ་མ་འཇུག་པའི་རྣམ་བཤད་ཀཀ ༵༵དཀར་ཆག་དང་རྣམ་ཐར་ཀཀ སོགས་པོ་ཏི་གསུམ་ཙམ་བཞུགས། ཁོང་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ཆུ་ཕོ་སྟག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༥༤༣ ལོར་འབྲས་སྤུངས་སུ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཅས་སོ།།

 ༨༥༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ། ལོ་ཙཱ་རྨ་རིན་གདུང་ལས་སྟོད་ལུང་མདར། ། ཨོ་རྒྱན་བཀའ་བཞིན་བསམ་བཞིན་སྲིད་པ་བཟུང༌། ། མཐའ་འཁོབ་འདུལ་མཛད་གཙུག་ལག་གཞུང་བརྒྱ་གཟིགས། ། མཁས་གྲུབ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ཆུ་མོ་ཡོས་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༥༤༣ ལོར་ལྷ་སའི་སྟོད་ལུང་ཁང་གསར་གོང་གི་ཁྱིམ་གཞི་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཏུ་ཡབ་སྡེ་པ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་པ་དང༌། ཡུམ་པད་འཛོམས་བུ་འཁྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང༌། དགུང་ལོ་བཞི་པར་མི་དབང་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དང༌། པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་བཅས་ནས་ྋརྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་གདན་སར་བཀོད། དགུང་ལོ་བདུན་པར་ཁྲི་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས། དགུང་ལོ་ཉེར་གཉིས་པར་ཁྲི་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་ལས་བསྙེན་རྫོགས་བསྒྲུབས།

 དགུང་ལོ་སོ་བཞི་པར་སོག་པོའི་ཆ་ཧར་རྒྱལ་པོའམ་ཇིང་གིར་གྱི་གདུང་རབས་བཅུ་བདུན་པ་ཨལ་ཐན་ཁཱང་གི་སོག་ཡུལ་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་ྋརྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བ¿་དྷ་ར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཞེས་མཚན་གསོལ། དགུང་ལོ་སོ་བདུན་པར་ས་ཐམ་རྒྱལ་པོས་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་འཇང་ཡུལ་དང་ལི་ཐང་དུ་ཕེབས་ཏེ་དགོན་ཐུབ་བསྟན་བྱམས་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་ཞེས་པའི་བཤད་གྲྭ་ཆེན་པོ་ཞིག་གསར་འདེབས་མཛད་ཅིང་བཀའ་ཆོས་མང་དུ་གསུངས་ནས་གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་མཛད། དེའི་ཕྱི་ལོ་རྨ་ཁམས་བརྒྱུད་དེ་ཆབ་མདོ་བྱམས་པ་གླིང་དུ་ཕེབས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་རྒྱ་ཆེན་སྤེལ། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་པར་ཙོང་ཁའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཕེབས་ནས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་གནས་སུ་བཤད་གྲྭ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ཕྱག་བཏབ་པར་མཛད་དོ།།

 དགུང་ལོ་ཞེ་གསུམ་པར་གནས་མཆོག་མཛོ་མི་མཁར་དང་འཕགས་པ་ཤིང་ཀུན་སོགས་བརྒྱུད་ནས་སོག་པོའི་མཁར་སྔོན་པོར་ཕེབས་ཏེ་ཆ་ཧར་རྒྱལ་པོ་ཨལ་ཐན་ཁཱང་གི་གདུང་རྟེན་གསེར་ཟངས་དངུལ་གསུམ་ལས་རྒྱན་པར་བཞེངས་ནས་འདས་མཆོད་གང་ལེགས་མཛད་པ་མ་ཟད། དེའི་རིང་རྒྱལ་བློན་རྣམས་ལ་ཀྱཻ་རྡོར་བདེ་མཆོག་གི་དབང་ལུང་གནང་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་རྒྱ་ཆེན་མཛད།

 ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་ཆོས་ཀྱི་མཛད་པ་འབའ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ་ཞྭ་སེར་བསྟན་པ་སོག་ཡུལ་དུ་སྤེལ་ནས་གོང་མའི་དགོངས་པ་ལྟར་ཆ་ཧར་རྒྱལ་པོ་མཚོ་སྔོན་ནས་ནང་སོག་ཏུ་ལོག་བཅུག་པ་རེད། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ནི༑ ༵༵དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་དྲག་པོའི་སྦྱིན་སྲེག་གི་ལས་མཐའ་སྲིད་གསུམ་ཟ་བའི་སྲེག་ཁང་འབར་བ་ཀཀ ཞེས་པ་དང༌། ༵༵བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་འཁྲིད་གསེར་གྱི་ཡང་ཞུན་ཀཀ ༵༵དཔལ་མགོན་ཞལ་བཞི་པ་གདོང་བརྙན་འཁོར་དང་བཅས་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་རྒྱས་པ་དགྲ་བགེགས་ཀྱི་སྡེ་འཇོམས་པའི་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་སྤུ་གྲི་མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བ་ཀཀ སོགས་པོད་འབྲིང་གཅིག་ལྷག་མཛད་ཅིང༌། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་བྱི་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༥༨༨ ལོར་སོག་ཡུལ་འོ་ཐུ་འུར་སྐུ་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན། སྐུའི་གདུང་ཐལ་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་སུ་གདན་དྲངས་ཏེ་དངུལ་སྡོང་རིན་པོ་ཆེར་བཞུགས་སོ།།

 ༨༦༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ། ཇིང་གིར་རྗེ་རིགས་ཧོར་སོག་ཡུལ་དུ་འཁྲུངས། ། རྒྱ་ནག་མོང་གོལ་ཁ་བ་རི་པ་སོགས། ། གདུལ་དཀའ་འདུལ་མཛད་ཕྱག་ན་པདྨོ་རུ། ། ཞལ་བཞེས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ས་མོ་གླང་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༥༨༩ ལོར་སོག་པོའི་ཡུལ་དུ་ཡབ་ཆེན་གུར་རྒྱལ་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆོས་རྗེ་དང༌། ཡུམ་བཙུན་མོ་ཆུང་བ་ཕཱ་ཁིན་ནུ་ལ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། བླ་ལྷའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲུངས་ལྟས་སོགས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་ལ་བརྟེན་ྋརྒྱལ་དབང་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ་ལྷ་སར་གདན་འདྲེན་ཞུས།

 ལྕགས་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༠༡ ལོར་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེའི་སྤྱན་སྔར་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གྱིས་མཁན་པོ་མཛད་དེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོར་ཕེབས་ཏེ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་མདུན་ནས་དབང་ལུང་མན་ངག་མང་དུ་གསན། འབྲས་སྤུངས་དགོན་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་གཞུང་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ལ་གསན་སྦྱོང་ལེགས་པར་མཛད། བསྟན་པ་སྤྱི་སྒེར་དང༌། བོད་འབངས་བདེ་ཐབས་སུ་ཞྭ་དམར་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང༌། གཙང་པ་སྡེ་སྲིད་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་དེའི་བླ་མ་དང༌། དཔོན་ཆེན་ཁག་ལ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་འབྲེལ་བ་བཟང་པོ་གཏོད་ཐབས་ཀྱི་དགོངས་བཞེས་མཛད།

 དགུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་པ་ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༤ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་སློབ་དཔོན་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་དྲུང་ནས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་ཤིང་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་གདན་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ཁྲི་པ་དང༌། དུས་མཚུངས་སུ་སེ་ར་དགོན་གྱི་གདན་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་པ་ཡང་མཛད། མེ་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏཱ་མིང་རྒྱལ་པོས་ཁྱབ་བདག་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པའི་མཚན་བསྟོད་དང་འབུལ་བ་བཅས་ཕུལ་ཏེ། རྒྱ་ཡུལ་དུ་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་ཤིག་ལ་རབ་གནས་ཞུས་པས་འབྲས་སྤུངས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་རབ་གནས་གནང་བར། དེ་ཉིན་རྒྱ་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཁང་དེའི་ནང་ཕྱག་ནས་འཕྱག་རྒྱུ་ཡོད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱུང༌། སོག་དམག་གིས་གཙང་ལ་གཡུལ་རླབས་པོ་ཆེ་བཤོམ་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་མི་སྣ་མངགས་ཏེ་ལེགས་འདོམས་ཀྱི་གསུང་སྒམ་པོས་དུས་ཟིང་གི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་མཛད། མཐར་དགུང་གྲངས་ ༢༨ པ་མེ་སྦྲུལ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༧ ལོར་འབྲས་སྤུངས་དགོན་དུ་སྐུ་གཤེགས་པའོ།།

 ༨༧༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། ཟ་ཧོར་རིགས་ལས་འཕྱོངས་རྒྱས་མཚན་དཔེ་བཞད། ། རྩ་གསུམ་ཞལ་གཟིགས་དག་སྣང་ཉེར་ལྔའི་བདག ། ལུགས་བཟུང་དཔལ་གྱི་བོད་ཁམས་གཏན་བདེར་བཀོད། ། ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུང་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་མེ་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༧ ལོར་ལྷོ་ཁ་འཕྱོངས་རྒྱས་འཕྱིང་བར་སྟག་རྩེར་ཡབ་བདུད་འདུལ་རབ་བརྟན་དང༌། ཡུམ་ཀུན་དགའ་ལྷ་མཛེས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་དང༌། འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མི་སྣ་ཁག་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེའི་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཏེ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ྋརྒྱལ་དབང་གོང་མའི་བཞུགས་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེར་ཞབས་སོར་འཁོད། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ།

 དེ་ནས་རིམ་པར་དགེ་ཚུལ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༥ ཉིན་གཞིས་རྩེའི་ཚོམས་ཆེན་དུ་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཏེ་རྒྱལ་བློན་འབངས་ཚོགས་འདུས་པའི་མཛད་སྒོའི་སར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་བདག་པོར་མངའ་གསོལ་ཞིང༌། གུ་ཤྲིར་རང་ཉིད་ཀྱི་དཔུང་ཚོགས་དང་བཅས་པ་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མངའ་འབངས་སུ་ཕུལ། དེ་ནས་བཟུང་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མངའ་ཐང་དབུ་བརྙེས་པ་དང༌། དེ་ནས་ྋགོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དང༌། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བའི་སྡེ་སྲིད་ཞབས་འབྲིང་དང་བཅས་པ་ལྷན་འཛོམས་བཀའ་གྲོས་ཀྱིས་སྔར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་དམར་པོ་རིར་བརྩིགས་པའི་ཕོ་བྲང་དེའི་ཤུལ་རང་ལ་ད་ལྟའི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་རྒྱ་བསྐྱེད་གནང་བའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ་ཤིང་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༥ ལོར་འགོ་བཙུགས་ཏེ་སྔ་རྗེས་སུ་བསྡོམས་ལོ་ ༤༣ ནང་ལེགས་པར་གྲུབ།

 ཆུ་འབྲུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༦༥༢ ལོར་མན་ཇུ་གོང་མ་དང་པོ་ཧྲུན་ཀྲིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་པེ་ཅིང་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང༌། མན་ཇུ་གོང་མས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་བཀུར་གཟོ་ཞུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་ནི། བོད་རྒྱ་གཉིས་དབར་གྱི་ས་མཚམས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང༌། ལྷག་པར་བྱང་ཤར་རྒྱ་སོག་ས་མཚམས་སུ་སོག་པོའི་བཙན་འཛུལ་ཡང་ཡང་བྱུང་བས། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བཀའ་ལ་སོག་པོས་དང་ལེན་ཞུ་བར་བརྟེན། རྒྱ་བོད་དབར་མཆོད་ཡོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡག་པོ་བྱུང་ན། སོག་པོས་རྒྱ་ནག་དང་མན་ཇུའི་ས་ཁོངས་བཅས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་རྒྱུ་ཤེས་ནས་རྒྱ་ནག་ཏུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་དུས་པེ་ཅིང་དུ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བཞུགས་ས་ཕོ་བྲང་སེར་པོ་ཞེས་པ་དེ་གསར་དུ་བསྐྲུན། དེ་གར་ཕེབས་སྐབས་གོང་མ་རང་ཉིད་ཀྱང་ཕེབས་བསུར་བཅར་བ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཆེ་མཐོང་དང༌། མཚན་བསྟོད་རྒྱ་ཆེ་ཕུལ་ཡོད།

 ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་བོད་ས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལ་སྐོར་ཞིབ་པ་གཞུང་ཞབས་ཆེད་བརྫངས་གནང་སྟེ་འབངས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་གཟིགས་རྟོག་དང༌། ས་མི་ཞིབ་བཤེར། སྒོ་ཁྲ་ཐེམ་བཤེར་གྱི་མིང་གཞུང་གསར་བཟོ། ཁྲོ་བཟོ་ཁུངས་འཇུག ཡུལ་ལུང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན། ས་སྡེ་སྲུང་བའི་ཡུལ་དམག་གི་དམག་ཕོགས་སུ་བཏང་བའི་ལྷག་མ་རྣམས་གཞུང་གི་མཛོད་ཁང་དུ་འབུལ་རྒྱུའི་སྲོལ་གཏོད་མཛད་པ་དང༌། སྔར་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་རྣམ་པའི་སྐུ་དུས་སུ་ཆ་ལུགས་རྒྱན་གོས་རྣམས་ཀྱི་སྲོལ་བཟང་མི་ཉམས་པའི་ཆེད། དགུང་གསར་སོགས་མཛད་ཆེན་ཁག་ལ་གཞུང་ཞབས་ཚོས་རིན་ཆེན་རྒྱན་གོས་སྤྲས་དགོས་པའི་སྲོལ་བཟང་སླར་གསོ་མཛད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་བླ་སྤྲུལ་དང༌། རྒྱལ་ཕྲན། སྡེ་དཔོན། གཞུང་ཞབས་བཅས་ཀྱི་གོ་བབ་ལ་གཞིགས་པའི་གདན་ཐོབ་མཐོ་དམའི་གདན་ཡིག་ཀྱང་གསར་སྒྲིག་མཛད་དོ།།

 ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཞུགས་སྐབས་བོད་སོག་རྒྱ་གསུམ་གྱི་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ལ་ཞབས་ཀྱི་བཅགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའི་མཛད་འཕྲིན་རླབས་པོ་ཆེ་བསྐྱངས་པ་མ་ཟད། སྲིད་ཕྱོགས་ལའང་གུ་ཤྲིར་ཁཱང་གི་སྲས་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེར་རྒྱལ་པོའི་གོ་མིང་གནང་ཞིང༌། སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་གཤེགས་ཚབ་ཏུ་གྲོང་སྨད་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་དང༌། མཆོད་དཔོན་བློ་བཟང་མཐུ་སྟོབས་དང༌། རྣམ་གྲྭ་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ། གྲོང་སྨད་པ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་བཅས་རིམ་པར་སྡེ་སྲིད་དུ་བསྐོས་གནང་མཛད་ཅིང༌། སྡེ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ནི་མཁྱེན་འཇོན་གཉིས་ཀ་ཆེ་ཞིང༌། ལྷག་པར་སྨན་གྱི་སྐོར་མཁྱེན་རྒྱ་རབ་ཏུ་ཡངས་པས་ཕྱག་རྗེས་རྒྱ་ཆེར་མཛད། ཁོང་གིས་པོ་ཏཱ་ལ་ཉམས་གསོའི་ལས་དོན་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བས་འཐུས་ཤོར་དང༌། འགལ་རྐྱེན་མི་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་ྋརྒྱལ་དབང་ཆེན་པོ་དགོངས་པ་གཞན་དོན་གཤེགས་རྗེས་ལོ་ ༡༢ ཙམ་ཕྱི་གྱར་གསང་བ་མཛད་དེ་རྩེ་ཕོ་བྲང་ཉམས་གསོ་རྒྱ་བསྐྱེད་ལེགས་སྒྲུབ་མཛད།

 ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་ཆོས་སྲིད་གང་ལའང་མཁྱེན་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང༌། མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གསུང་རྩོམ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པ་དང༌། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པ་དང༌། བོད་འབངས་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་སྨོས་མེད་ཐོག རྒྱ་སོག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདེ་སྡུག་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་ས་དང༌། འཁྲུག་རྩོད་ཀྱི་རྙོག་འཛིང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་ཐག་གཅོད་གནང་མཁན་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། གསུང་རྩོམ་སྐོར་ལ། རང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་རང་རྩོམ་དང༌། རྩ་བའི་བླ་མ་ཁག་གི་རྣམ་ཐར། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས། སྙན་ངག མཚན་ཉིད་རིག་པ། ཁྲིམས་ཡིག གནས་དགོན་མང་པོའི་དཀར་ཆག ས་སྐྱའི་ཆོས་སྐོར། རྙིང་མའི་ཆོས་སྐོར། དཔར་བསྐྲུན་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་མ་བཅས་པོད་གྲངས་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཡོད། ཆུ་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༢ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གློ་བུར་དུ་ཞབས་ཀྱི་སྙུན་གཞིའི་ཚུལ་བཞེས་ཤིང༌། སྡེ་སྲིད་ལ་རེ་ཞིག་གསང་རྒྱ་བྱས་ཏེ། བྱ་བ་ཆེ་ཕྲ་བློས་མ་ཆོད་པ་མཐའ་དག་ལྷ་མོར་བརྟག་བསྒྲིལ་ཞུ་དགོས་སོགས་ཞལ་ཆེམས་རྒྱ་ཆེ་སྩལ་རྗེས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཅས་སོ།།

 ༨༨༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ། སྨྱོས་གདུང་མཚོ་སྣའི་ལ་འོག་ཡུལ་དུ་བལྟམས། ། རིག་འཛིན་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་པོར་གཤེགས།། རིག་པ་བརྟུལ་ཞུགས་སྤྱོད་པས་གདུལ་བྱ་སྐྱོང༌། ། རིན་ཆེན་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆུ་ཕག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༣ ལོར་མོན་ལ་འོག་ཡུལ་གསུམ་དུ་ཡབ་བཀྲ་ཤིས་བསྟན་འཛིན་དང༌། ཡུམ་ཚེ་དབང་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསང་རྒྱ་མཛད་དགོས་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པར་ཡང་སྲིད་བརྩད་གཅོད་ཡོངས་གྲགས་གནང་བདེ་བྱུང་མེད་ཅིང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པར་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་དེ་ལྷ་སར་ཕེབས། དེ་ཡང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སྐོར་གསང་རྒྱ་མཛད་དགོས་དོན་དང༌། ཡང་སྲིད་ཇི་ལྟར་ངོས་འཛིན་མཛད་ཚུལ་གསལ་བཤད་གནང་བས། ཚང་མ་དགའ་སྐྱོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ངང་ནས་སྐུ་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱུང་ངོ༌།།

 པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། བློ་བཟང་རིག་འཛིན་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ། ལོ་དེའི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚེས་ལྔ་ཉིན་པོ་ཏཱ་ལའི་ཁྲིར་མངའ་གསོལ། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༡ ལོར་གུ་ཤྲི་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་ཚ་བོའམ་ཡང་སྲས་ད་ལའི་ཧན་འདས་ནས་སྲས་པོ་ལྷ་བཟང་ཧན་གྱིས་སྲིད་དབང་བཟུང༌། དེའི་སྐབས་སུ་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་དང་མི་འཆམ་པ་བྱུང་ཞིང་འཁྲུག་རྩོད་བསླངས་པར་བརྟེན་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བཟང་ཧན་གྱིས་སྡེ་སྲིད་བཀྲོངས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བཟང་ཧན་གྱིས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་ཉེས་པ་འབོར་ཆེན་བརྗོད་ནས་ྋརྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་ངོ་མ་མ་ཡིན་པའི་གཏུགས་བཤེར་བྱས་པ་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་བྱུང་རྐྱེན་མང་པོས་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ཐུགས་དགོངས་འགལ་ཏེ་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་ལ་ཐུགས་ལྷོད་སྒྱིད་ལུག་ལྟ་བུར་མཛད་པ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་མ་ཞུས་ལའང་གསན་དགོངས་མ་མཛད་པ་མ་ཟད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུར་ཕེབས་སྐབས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་དགོས་པའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་ཀྱང༌། ངེད་རང་ལ་བླ་མ་མཇལ་བ་མི་སྤྲོ་བ་མེད་ཀྱང༌། ྋརྒྱལ་དབང་གོང་མའི་ཤུལ་འཛིན་གྱིས་ཚོགས་དབུས་སུ་སྡོད་འདོད་མི་འདུག་གསུངས་ནས་སྡོམ་པ་བཞེས་མེད།

 དེ་ནས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཡང་ཕྱིར་འབུལ་གནང་སྟེ་སྐྱ་ཆས་བཞེས་ཤིང༌། བཞུགས་ཡུལ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་རང་དུ་མཛད། བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་མཛད་པ་སྐྱོང་བཞིན། སྤྲོ་སྐྱིད་གནང་བར་ལྷ་ཞོལ་དང༌། རྫོང་རྒྱབ། འོལ་དགའ། འཕྱོངས་རྒྱས། གོང་དཀར་ཁུལ་སོགས་ལ་གང་བྱུང་ཐུགས་འདོད་བཞིན་ཕེབས་པའི་དུས་སྐབས་དེ་དག་ཏུ་གསུང་མགུར་སྙན་འཇེབས་ལྡན་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཀའ་རྩོམ་གནང་བ་རྣམས་ད་ལྟའང་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཡོད། ྋརྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེའི་མཛད་སྤྱོད་ལ་བོད་སོག་མི་མང་ནང་ལོག་མཐོང་དང༌། གླེང་རྙོག་ཆེ་ཞིང༌། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་དང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་དབར་དམ་ཚིག་མི་མཐུན་པ་བྱུང་བའི་གོ་སྐབས་བཟུང་སྟེ། སོག་པོ་ལྷ་བཟང་ཁཱང་གིས་བོད་སོག་མཆོད་ཡོན་དབར་མི་འགྲིགས་པའི་རྙོག་གཞི་ཡང་ཡང་བཟོས་ཏེ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་གཡོ་ཐབས་ཀྱིས་བཀྲོངས་ཏེ་བོད་ཁམས་སྤྱི་ལ་དབང་བསྒྱུར། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ནི་མགུར་གླུ་བཅས་བཞུགས། མེ་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༦ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་ཕེབས་ལམ་སུ་སྙུན་གཞི་བཞེས་ཏེ་མདོ་སྨད་མཚོ་སྔོན་པོའི་འགྲམ་གྱི་ཀུན་དགའ་ནོར་དུ་སྐུ་གཤེགས། རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་མེ་ཕོ་སྟག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༦ ལོར་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་གཤེགས་པ་ནི་གསོལ་དཔོན་བློ་གྲོས་དབང་ཕྱུག་གིས་མཛད་པའི་རྣམ་ཐར་དང་སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ།།

 ༨༩༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། འབྲོམ་རིགས་ལི་ཐང་ལྷ་ཞོལ་གཟུགས་སྐུ་བརྟས། ། རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་སྐུ་རུ་དུ་མས་མཇལ། ། དགེ་ལྡན་བསྟན་སྐྱོང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་བདག ། རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་བྱི་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༠༨ ལོར་ཁམས་ལི་ཐང་དུ་ཡབ་བསོད་ནམས་དར་རྒྱས་དང༌། ཡུམ་བློ་བཟང་ཆོས་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་ལྷ་མོའི་རྩ་སྔགས་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་མཚན་མང་དུ་བྱུང་བ་མ་ཟད། ལི་ཐང་ཆོས་སྐྱོང་ནས་ཀྱང་ྋརྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་ཡིན་པར་ལུང་བསྟན་བྱུང༌། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེར་བོད་དབུས་སུ་ལྷ་བཟང་ཁཱང་དང༌། ཇུན་གར་དབར་འཁྲུག་རྐྱེན་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དབུས་སུ་གདན་དུ་མ་ཐུབ་པར་གནས་པར་གནས་སྐབས་རིང་སྐུ་འབུམ་ཆོས་སྡེར་གདན་དྲངས། སྐུ་འབུམ་དུ་ནོ་མིན་ཧན་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་ནས་ཐོག་མར་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས།

 ལྕགས་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༠ དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་པོ་ཏཱ་ལའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོའི་ཁྲི་ལ་མངའ་གསོལ་ཞུས། དེ་ནས་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ། དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་དར་རྒྱས་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་མཚན་ཉིད་རིགས་པའི་གཞུང་ཆེན་ཁག་ལ་སློབ་གཉེར་ལེགས་པར་མཛད། མེ་རྟ་སྤྱི་ལོ་༡༧༢༦ ལོའི་ས་ཟླའི་དུས་ཆེན་གསུམ་འཛོམས་ཉིན། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཞེས།

 དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་ལི་ཐང་ཁུལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་མགར་ཐང་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་བླ་བྲང་དང་བཅས་པ་གསར་བཞེངས་མཛད་ཅིང༌། རྒྱུད་སྨད་མཁན་པོ་ངག་དབང་མཆོག་ལྡན་དང༌། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས། ཞྭ་ལུ་མཁན་པོ་ངག་དབང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་སོགས་བཤེས་གཉེན་དུ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལུགས་མཐའ་དག་ལ་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་སྦྱངས་པ་མཛད་པས་མཁས་པའི་བདག་པོར་གྱུར།

 དགུང་ལོ་ཞེ་གསུམ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༡ ལོར་བོད་དུ་བཀའ་ཤག་སྲིད་གཞུང་ཐོག་མར་སྲོལ་གཏོད་དངོས་སུ་བཙུགས་ནས་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཏུ་གྱུར། དགུང་ལོ་ཞེ་ལྔ་པར་རྩེ་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ཞེ་བདུན་པར་ནོར་གླིང་སྐལ་བཟང་ཕོ་བྲང་གསར་བསྐྲུན་མཛད། སྐུ་ཚེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པས་དུས་འདའ་བར་མཛད་ཅིང༌། ༵༵འཁྲིད་ཡིག་ཀཀ དང༌། ༵༵ཐོབ་ཡིག་ཀཀ ༵༵རྣམ་ཐར་ཀཀ སོགས་གསུང་རྩོམ་ཆོས་ཚན་ང་བཞི་ཕྱི་རབས་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐལ་དུ་ལྗགས་རྩོམ་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཛད་པ་དང༌། ལྷག་པར་ྋགོང་ས་བདུན་པ་ྋརྒྱལ་དབང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནས་སྲིད་དོན་ཐད་ཕྱག་ལས་མང་དག་ཞིག་གནང་བ་ལས་སྲིད་ཕྱོགས་མཛད་པ་གཙོ་བོ་ཁག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ལྕགས་ལུག་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༥༡ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་བདུན་པ་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བདག་དབང་ཡོངས་རྫོགས་བདག་གིར་བཞེས་པ་དང༌། ྋརྒྱལ་དབང་འདི་པའི་ཡར་སྔོན་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་སྐབས་ནས་སྡེ་སྲིད་ལོགས་སུ་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་དེ་དག་གི་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ཏེ་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་གཙོ་བོར་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ་སྐྱོང་བ་ཡིན་ལ། ྋརྒྱལ་དབང་བདུན་པ་ཆེན་པོས་ཆོས་སྲིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་དབང་བཟུང་སྟེ་མི་དྲག་རྣམས་དང་བཀའ་གྲོས་ཐོག་དགའ་བཞི་རྡོ་རིང་གུང་པཌཎི་ཏ་མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་རབ་བརྟན་གྱི་གྲོགས་སུ། མདོ་མཁར་ཞབས་དྲུང་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ་དང༌། ཛ་སག་ཐོན་པ་སྲི་ཆོད་ཚེ་བརྟན། སེར་མོ་བ་རྩེ་མགྲོན་གཉེར་དར་ཧན་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་བཅས་སྐྱ་སེར་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་བཀའ་བློན་བཞི་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་བཀའ་ཤག་དངོས་སུ་བཙུགས་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་མཛད་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་རྩ་འཛིན་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་དུ་འབོད་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང༌། བཀའ་དྲུང༌། བཀའ་མགྲོན། འགག་པ་སོགས་འཛུགས་པའི་སྲོལ་གསར་དུ་ཕྱེ་ཞིང༌། དེ་རྗེས་ཡིག་ཚང་ལས་ཁུངས་ཀྱང་གསར་བཙུགས་གནང་སྟེ་དེའི་ནང་མཁན་དྲུང་ཏཱ་བླ་མ་གཅིག་དང༌། མཁན་དྲུང་གསུམ་བསྐོ་བཞག་མཛད་དོ།།

 གཞན་ཡང་རྩེ་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་མཛད་དེ་མགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་རིགས་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ཏེ་བཀའ་ཤག་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་རྣམས་སུ་ལས་འགན་འཁུར་དུ་འཇུག་རྒྱུ་སོགས་གཏན་འབེབས་ཞིབ་ཏུ་མཛད། ད་དུང་རྩེ་ཞོལ་དུ་སྐུ་བརྙན་མཆོད་ཆས་སོགས་བཞེངས་པའི་བཟོ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་བ་སོགས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གི་སྒོ་ནས་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་བཙུགས་པའི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཆབ་སྲིད་དང༌། རིག་གནས། དཔལ་འབྱོར་སོགས་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་བའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་བཟང་བསྐྱངས་པ་དང༌། ྋརྒྱལ་དབང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ལ་བོད་སོག་གི་དྲག་ཞན་ཆེས་མང་པོ་དད་འདུན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་བདག་དབང་སྐྱོང་བཞེས་མཛད་པ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཕྲོག་རེས་ཀྱི་ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་ནང་དམེ་རེ་ཞིག་མིང་གི་ལྷག་མར་གྱུར་ཏེ་ཆབ་འབངས་རྣམས་བདེ་འཇགས་གསོས་དལ་དང་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ངང་གནས་པའི་སྐལ་བ་བླ་མེད་བསྐྲུན་ཐོག་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཆ་ནས་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བའི་མཛད་འཕྲིན་རླབས་པོ་ཆེ་བཞག་མཐར་སྲིད་འགན་ལོ་ངོ་བདུན་ཙམ་བཞེས་མཚམས་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་མེ་གླང་ལོ་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༥༧ ལོའི་ཧོར་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་གསུམ་ཉིན་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལགས་སོ།།

 ༩༠༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། གེ་སར་ལྷ་སྡེའི་གདུང་ལས་གཙང་ཡུལ་དུ། ། བལྟམས་ཤིང་མཁྱེན་རླབས་བརྟན་པའི་འཁོར་ལོའི་ཟླས། ། འཆད་རྩོད་རྩོམ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མི་མངའ་བ། ། བློ་བཟང་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༨ ལོར་གཙང་ཐོབ་རྒྱལ་ལྷ་རི་སྒང་དུ་ཡབ་གསོད་ནམས་དར་རྒྱས་དང༌། ཡུམ་ཕུན་ཚོགས་དབང་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོར་གདན་དྲངས་ཏེ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ། མཚན་ལ་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོབ་དང༌། ཆུ་རྟ་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༨ ལོར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ནས་ཕེབས་བསུ་རྒྱ་ཆེན་དང་བཅས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞུས། དེ་ནས་ལོ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། རིགས་ལམ་སོགས་གཞུང་ཆེན་ལ་ཐོས་བསམ་མཛད་དེ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་བཤད་ལུང་སྩལ།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༧ ལོར་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། ལྕགས་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༡ ལོར་བོད་ལྗོངས་ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་བཞིན་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ནའང༌། རྒྱུན་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉམས་བཞེས་ཁོ་ནར་གཞོལ་ཆེ་བས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཕལ་མོ་ཆེར་སྲིད་སྐྱོང་ཚེ་སྨོན་གླང་པས་ཕྱག་རོགས་གནང༌། ཤིང་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༤ ལོར་ནོར་གླིང་སྐལ་བཟང་ཕོ་བྲང་གསར་བཞེངས་གནང་བ་ནས་བཟུང་ྋརྒྱལ་དབང་རིན་བྱོན་རྣམས་ཀྱིས་དབྱར་དུས་སུ་བཞུགས་གནས་མཛད། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ནས་ཉེན་གཡོལ་དུ་ཕེབས་པའི་དགེ་འདུན་པའི་སླད་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༠ ལོར་གྲིབ་ཚེ་མཆོག་གླིང་གི་དགོན་པ་ཕྱག་བཏབ། ྋརྒྱལ་དབང་འདིས་ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་དང༌། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རིམ་པ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་སོགས་གསུང་ཆོས་དུ་མ་མཛད། མཐར་ཤིང་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༤ ལོར་དགུང་གྲངས་ ༤༧ ཐོག་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།

 ༩༡༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ། ཇོ་བོ་སྒྱོགས་ཆེན་བྱིན་རླབས་ལྷ་རིགས་ལས། ། ལྡན་ཡུལ་སྐུ་འཁྲུངས་མངོན་གནས་རྗེས་སུ་དྲན། ། ལྷག་པའི་ལྷ་ཡི་ཞལ་གཟིགས་བསྟན་པ་འཛིན། ། ངག་དབང་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ཤིང་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༥ ལོར་མདོ་སྟོད་ཆོས་འཁོར་དགོན་གྱི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ཡབ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་སྐྱོང་དང༌། ཡུམ་དོན་གྲུབ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་དང༌། སྐུ་གོང་མའི་ན་བཟའ་ཉེར་ཆས་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་གནང་བ་སོགས་རྟགས་མཚན་དུ་མར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༠༧ ལོར་ྋརྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་ཞུས། ལྷ་སར་གདན་དྲངས་ཏེ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལ་བློ་བཟང་དབང་ཕྱུག་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ་ཞིང༌། སྐབས་དེར་མན་ཇུ་ཨམ་བན་གྱིས་ཡང་སྲིད་ངོ་མར་ཡིད་ཆེས་ཡོང་ཆེད་གསེར་བུམ་དཀྲུག་འདོན་ལག་བསྟར་བརྒྱུད་བསྐུལ་བྱས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་མ་དགོས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བརྟག་ཞིབ་ལ་ཐུགས་གཏན་འཁེལ། ས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༣ ལོར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས།

 ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་དུས་སུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མང་པོ་བསྟེན་ཏེ་གསན་བསམ་མཛད་པ་མ་ཟད་གཞུང་ཆེན་པོད་ལྔའི་ཡ་གྱལ་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དང༌། དབུ་མ་འཇུག་པ་སོགས་རྒྱ་གཞུང་དུ་མ་ཡང་ཐུགས་ལ་འཛིན། དགག་བཞག་སྤོང་གསུམ་མཛད་པས་བསྟན་འགྲོར་སྨན་པའི་མཛད་བཟང་རྨང་གཞི་ཚུགས་ནའང༌། བོད་འབངས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མ་ཟིན་པར་དགུང་གྲངས་དགུར་ཕེབས་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༥ ལོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ།།

 སྐབས་དེར་མདོ་སྨད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ནས་སྒེར་གྱི་ཚོང་རིགས་དང༌། གནས་སྐོར་བ་སོགས་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་སྐབས་བྱང་སྟོང་དུ་འཁྱམས་ཉུལ་བྱེད་པའི་ཇག་རྐུན་གྱིས་འཕྲོག་བཅོམ་བྱེད་པའི་དཀའ་ངལ་བྱུང་བར་བརྟེན། བོད་གཞུང་གིས་མདོ་སྨད་གཉིས་ལ་སྒར་དཔོན་དྲག་འདེམས་གནང་སྟེ། གནས་སྐོར་བ་དང་ཚོང་པ་ཁག་རྐུན་ཇག་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བའི་སྲོལ་བཟང་བཙུགས། སྐབས་དེར་བོད་སྡོད་མན་ཇུའི་ཨམ་བན་གྱིས་བོད་རྒྱ་མཆོད་ཡོན་གྱི་མཐུན་ལམ་ཙམ་ལས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལ་ཇུས་གཏོགས་ནམ་ཡང་མེད་ཁར། མན་ཇུ་གོང་མའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་མར་ངོའི་ཟླ་ལྟར་ཉམས་ཞན་དུ་འགྲོ་བཞིན་པར་བརྟེན། བོད་ནང་གོང་མའི་ནུས་ཤུགས་གསར་པ་ཞིག་སླེབས་ཐབས་སུ། དགོན་པ་ཆེ་ཁག་ནང་རྒྱ་རིགས་གྲྭ་པ་མང་པོ་བཏང་སྟེ་བོད་མིའི་བསམ་བློར་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་སྤེལ་ཐབས་བྱས་པས། བོད་གཞུང་གིས་ས་མཚམས་ཁག་ལ་བོད་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་མི་རིགས་འགྲུལ་བཞུད་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་ཁྱབ་བཏང་བ་བཅས་སོ།།

 ༩༢༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ། བཟང་པོའི་རིགས་ལས་སྤོམ་སྒང་གཤོག་དྲུག་འགྲོ། ། མདོངས་སུ་སྐུ་བལྟམས་མངའ་འབངས་ཁྲལ་ཁྲིམས་སྙོམས། ། མཁས་བཙུན་བཟང་པོའི་བསྟན་འཛིན་གཙུག་གི་རྒྱན། ། མཚུངས་མེད་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་བྱི་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་ཁམས་ལི་ཐང་སྤོ་འབོར་སྒང་གི་ཆར་གཏོགས་གནས་སྡོད་ནོར་བུ་གྲོང་ཞེས་པར་ཡབ་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་དང༌། ཡུམ་རྣམ་རྒྱལ་བུ་འཁྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་བལྟམས། བོད་ལྗོངས་ལྷ་བླའི་ལུང་བསྟན་ལ་བོད་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འཁྲུངས་ཡོད་ཚུལ་རྩེ་མཐུན་བྱུང་བས། བོད་གཞུང་གིས་ཡང་སྲིད་བརྩད་གཅོད་མི་སྣ་བསྐོ་གཏོང་གནང་སྟེ་ལི་ཐང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་གྱི་ཁྲི་འཕང་མཐོན་པོར་མངའ་གསོལ་ཞུས། བཀའ་ཤག་ནས་སྒོས་གཞིས་སོགས་འབོར་ཆེན་གནང་ཞིང་ཕྱིས་སུ་གཡུ་ཐོག་ཅེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༢ ལོར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བསྟན་པའི་ཉི་མས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས། ཟླ་བ་གཅིག་གི་རྗེས་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལ་ངག་དབང་བློ་བཟང་འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ། ལོ་དེའི་ནང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལར་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ། ཡོངས་འཛིན་རྣམ་པའི་མདུན་ནས་གསན་སྦྱངས་མཛད་པ་མ་ཟད། ས་གླང་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༩ ལོར་དགུང་ལོ་བཅུ་པ་ལ་ཕེབས་སྐབས་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཆོས་གྲྭར་ཕེབས་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་སྨྲ་བའི་ཡོངས་འཛིན་དག་ལ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་ལ་སྦྱོང་པར་མཛད་པ་སོགས་སེ་འབྲས་གཉིས་སུའང་ཐོས་བསམ་ཆེད་ཕེབས་བསྐྱོད་མཛད། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༣༠ ལོར་སྤྱི་སྒེར་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲལ་རིགས་མོས་སྙོམ་ཞིབ་གཅོད་ཀྱིས་ལྕགས་སྟག་ཞིབ་གཞུང་ཞེས་པའི་རྩ་འཛིན་དེབ་གཞི་གསར་སྒྲིག་གཏན་འབེབས་མཛད་དོ།།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༡ ལོར་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་སོགས་ཉམས་གསོ་མཛད་པ་དང༌། ཤིང་རྟ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༤ ལོར་དགུང་ལོ་བཅུ་དགུར་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ལས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། ལོ་དེར་ཐོར་རྒོད་རྒྱལ་པོའི་རེ་འདུན་ལྟར་ཐོར་རྒོད་གྲྭ་ཚང་གྲྭ་རིགས་ཆེད་གཏོང་མཛད་དེ་བསྟན་འགྲོའི་མཛད་བཟང་བསྐྱངས། སྤྱིར་ྋརྒྱལ་མཆོག་རྒྱུན་དུ་སྐུ་གཟུགས་སྙུན་མནར་ཐོག བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོ་ཞིག་ལ་དམག་ཟིང་དང༌། ལྷག་པར་གཞུང་ཞབས་བླ་དཔོན་ནང་ཁུལ་དམ་ཚིག་ཉམས་དམས་ཆེ་བས། བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཉམས་ཞན་དུ་གྱུར་པ་སོགས་འགལ་རྐྱེན་དུ་མའི་དབང་གིས་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་འགན་བཞེས་ཁོམ་མ་བྱུང་ཞིང༌། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་བྱ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་༡༨༣༧ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡ ཉིན་རྩེ་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏཱ་ལར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།

 ༩༣༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ། བྱང་སེམས་རིགས་ལས་མགར་ཐང་ས་ཕྱོགས་འཁྲུངས། ། འདོད་ཁམས་བདག་མོ་བླ་མཚོར་མངོན་སུམ་གཟིགས། ། ལུང་དང་བསླབ་གསུམ་རྟོགས་པའི་དཔལ་ཡོན་ཕུལ། ། ངག་དབང་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ས་ཕོ་ཁྱི་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཁམས་མི་ཉག་མགར་ཐང་དགོན་པའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ཡབ་ཚེ་བརྟན་ནམ་ཚེ་དབང་དོན་གྲུབ་དང༌། ཡུམ་གཡུང་དྲུང་བུ་འཁྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ལྕགས་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༡ ལོར་དབུས་སུ་གདན་དྲངས་ཏེ་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ། མཚན་ལ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ་ཞིང༌། ཆུ་སྟག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༢ ལོར་དགུང་ལོ་བཞི་པར་རྩེ་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞུས། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པར་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས།

 དགུང་ལོ་བཅུ་བཞི་པར་སེར་འབྲས་དགའ་གསུམ་དུ་ཚོགས་ཆོས་འགྲིམས་ཏེ་འཆད་ཉན་གང་ལེགས་མཛད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མང་འགྱེད་རྒྱ་ཆེན་ཞུས། དེ་ནས་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་དང༌། རྒྱལ་རྩེའི་ཆོས་འཁོར། བསམ་ཡས་བཅས་ལ་གནས་གཟིགས་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་པར་བོད་ལྗོངས་ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱི་རེ་འདོད་ལྟར་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཐུགས་རྗེས་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་ན་ཡང༌། ཟླ་དྲུག་ཙམ་ལས་མ་སོང་བའི་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཤིང་ཡོས་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༥ ལོར་གློ་བུར་དུ་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གཉིས་པའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏཱ་ལར་དགོངས་པ་གཞན་དོན་དུ་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།

 ༩༤༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཉིས་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཉིས་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ། གཙང་མའི་རིགས་ལས་དབུ་རུ་འོལ་དགའ་རུ། ། བལྟམས་ཚེ་རྡོར་དཀྱིལ་མཉམ་གཞག་ྋཞབས་རྗེས་སོགས། ། ཇི་སྙེད་ངོ་མཚར་མཁྱེན་རླབས་འགྲན་ཟླ་བྲལ། ། རྗེ་བཙུན་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་བ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༦ ལོའི་ཟླ་བ་ ༡༢ ཚེས་ ༡ ཉིན་ལྷོ་ཁའི་ས་ཆ་འོལ་དགའ་རྫིང་ཕྱིའི་ཡུལ་གྱི་ཉེ་འདབས་སྦག་འབྲོག་ཉང་ཚང་དུ་ཡབ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་དབང་དང༌། ཡུམ་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐབས་དེར་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་འོས་སྤྲུལ་གསུམ་བྱུང་བ་རྣམས་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་འདོན་གྱིས་འོལ་དགའ་ལ་འཁྲུངས་པ་དེ་ཉིད་ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་ཅིང༌། ས་རྟ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༨ ལོར་ལྷ་སར་གདན་དྲངས་ཤིང་སྲིད་སྐྱོང་རྭ་སྒྲེང་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་ཕུལ་ཏེ་མཚན་དུ་རྗེ་བཙུན་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་གསོལ།

 དེ་ནས་ནོར་བུ་གླིང་ཁའི་སྐལ་བཟང་ཕོ་བྲང་དུ་གདན་དྲངས། ལྕགས་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༠ ལོའི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣ ཉིན་དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་ཕེབས་སྐབས་རྩེ་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞུས། དགུང་ལོ་དགུ་པར་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་མཁྱེན་རབ་དབང་ཕྱུག་གིས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཕུལ། དེ་ནས་ཡོངས་འཛིན་མང་པོར་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་ལ་གསན་སྦྱོང་རིམ་པར་གནང་སྟེ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད།

 ༵༵བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དྭངས་ཤེལ་འཕྲུལ་གྱི་མེ་ལོང་ཀཀ ལས། རྭ་སྒྲེང་གི་ཁྲི་ལོ་བརྒྱད་བསྐྱངས་ཏེ་ཆུ་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༢ པར་འབྲས་སྤུངས་རིགས་གྲྭ་ཆེན་མོའི་གཏོང་སྒོ་ཆག་སྐོར་གྲྭ་མང་ནས་ངོ་རྒོལ་ཞུས་ཤིང༌། དགའ་འབྲས་དྲུང་ཆེ་ཚོགས་པ་སོགས་ཟང་ཟིང་གིས་རྭ་སྒྲེང་པས་སྲིད་ཐམ་བསྣམས་ཏེ་རྟབ་རྟོབ་པོར་བྱང་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བྲོས་ཏེ་ཕེབས། ལོ་དེ་གའི་མཇུག་ཏུ་བཤད་སྒྲ་བ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲིར་བཀོད། སྤྱི་མཁན་རྒྱལ་དབང་ཆོས་རྗེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཏེ་ཚབ་ཏུ་དགའ་ཁྲིའི་ཕྱག་མཛོད་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་བསྐོས། ཆུ་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༣ ལོར་མདོ་ཁམས་ཉག་རོང་མགོན་པོ་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མངའ་རིས་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན།

 ཆུ་མོ་བྱ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ ལོར་དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་པར་གངས་ལྗོངས་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀའི་མཛད་འགན་ཐུགས་རྗེས་བསྐྱངས་པའི་དུས་ལ་བབས་པར་བརྟེན་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་དུ་འཕྲིན་ལས་སྤེལ། སྐུ་ན་ཕྲ་སྟབས་ཕྱག་རོགས་སུ་བཀའ་ཟུར་བཤད་སྒྲ་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བསྐོ་བཞག་མཛད། བཤད་སྒྲ་བ་ཁྲི་ལོ་གསུམ་པ་འདིར་སྐལ་བཟང་ཕོ་བྲང་དུ་སྐུ་གཤེགས་པས་བོད་སྤྱི་ཚོགས་འདུས་གྲོས་མོལ་བྱས་དོན་བཞིན་དགའ་ཁྲི་ཟུར་པ་སྡེ་དྲུག་ཧོ་ཐོག་ཐུ་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་མཁྱེན་རབ་དབང་ཕྱུག་སྲིད་སྐྱོང་དུ་བསྐོས། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ལྕགས་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༡ ལོར་སྤྱི་མཁན་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་དགའ་ལྡན་ནང་ཟིང་བྱུང༌། སྡེ་དྲུག་པས་སྲིད་ཁྲི་ལོ་བཅུ་བསྐྱངས་ཏེ་ཆུ་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ ལོར་ནོར་གླིང་དུ་སྐུ་གཤེགས། ྋགོང་ས་མཆོག་དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཕེབས་སྐབས་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མོད། འོན་ཀྱང་སྐྱེ་འགྲོའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མ་ཆུན་པར་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཤིང་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༥ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུར་སོན་སྐབས་གློ་བུར་སྙུན་གཞི་བཞེས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་རི་བོ་གྲུ་འཛིན་གཉིས་པའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏཱ་ལར་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།

 དེ་ནས་ཟླ་ཤས་རིང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་བཀའ་ཤག་གིས་བསྐྱངས་ཤིང༌། མི་རིང་བར་ཚོགས་འདུ་རྒྱས་འཛོམས་ཀྱི་ཐོག་སྤྱི་མོས་བཞིན་རྟ་ཚག་རྗེ་དྲུང་ངག་དབང་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལོ་དེར་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་བསྐོས་སོ།།

 ༩༥༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ། བཟང་པོའི་གདུང་ལས་དྭགས་སྨད་གླང་མདུན་འཁྲུངས། ། མཁས་གྲལ་གསར་གཏོད་སོར་སྡོམ་ཡོངས་ཁྱབ་སྩལ། ། བོད་ལྗོངས་རང་དབང་གཙང་མའི་རྔ་ཆེན་བསྒྲགས། ། ཟླ་བྲལ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། མེ་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༦ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༥ ཉིན་ལྷོ་ཁ་དྭགས་སྨད་སྣང་རྫོང་འོག་གླང་མདུན་དུ་ཡབ་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་དང༌། ཡུམ་བློ་བཟང་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་མཚན་ལ་བློ་བཟང་ཐབས་མཁས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ།

 ལྷ་བླའི་ལུང་བརྟག་དང༌། ལྷ་མོའི་མཚོ་གཟིགས། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་སྤྱོད་བཅས་གང་ཐད་ནས་རྩེ་མཐུན་དང༌། ངོ་མཚར་གྱི་རྟགས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་བྱུང་བས་གསེར་བུམ་དཀྲུག་འདོན་གྱི་བྱེད་ལམ་ལག་བསྟར་མི་དགོས་པར་སྐུ་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུས། ལྷ་སར་གདན་དྲངས་ཏེ་ས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༨ ལོར་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ། མཚན་ལ་རྗེ་བཙུན་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་འཇིགས་བྲལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་ཞེས་གསོལ།

 ཕྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ ལོར་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞིང༌། ཤིང་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༨ ཉིན་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་གཙང་བཞེས་གནང་སྟེ། གཞུང་འབངས་ཡོངས་ནས་བླང་དོར་བྱེད་སྒོ་སྦུག་དམ་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ཁག་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་ཅིང༌། ལོ་དེར་ཡོངས་འཛིན་ཕུར་ལྕོག་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་བཞེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༩༨ ལོར་གདན་ས་གསུམ་ལ་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་རྩོད་པའི་གྲྭ་སྐོར་དམ་བཅའ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༩ ལོར་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་ལྷ་རམས་པའི་དམ་བཅའ་མཛད།

 ཤིང་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༤ ལོར་དབྱིན་ཇིའི་བཙན་འཛུལ་དམག་ལྷ་སར་ལྷགས་རྐྱེན་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་བསྐོ་བཞག་མཛད་དེ་བོད་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་སོག་ཡུལ་དུ་རེ་ཞིག་སྐུའི་ཉེན་ཡོལ་དུ་ཆིབས་ཞལ་བསྒྱུར། སོག་ཡུལ་དུ་བཞུགས་རིང་ཆོས་འཁོར་རྒྱ་ཆེར་བསྐོར་བར་མཛད་པ་དང༌། དགོན་སྡེ་ཕལ་ཆེར་ཉམས་གསོ་གནང༌། དེ་ནས་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་བརྒྱུད་པེ་ཅིང་དུ་གོང་མ་ཀོང་ཤུ་ཐེངས་མང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཞིང༌། རྒྱ་སོག་གི་ཡུལ་གྲུར་ལོ་འཁོར་བཞི་ལྷག་ཙམ་རིང་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷུར་བཞེས་མཛད་ཅིང༌། རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་མཛད་དོ།།

 ས་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༨ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་འཁོར་བཅས་པེ་ཅིང་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཕེབས་ཀྱང༌། རྒྱ་ནག་ཏུ་བཞུགས་རིང་མན་ཇུ་ཨམ་བན་ཀྲང་ཡིན་ཐང་གིས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཕྲོག་རྒྱུའི་ཇུས་ངན་བརྩམས་པར་བོད་གཞུང་འབངས་ཡོངས་ཀྱིས་ཞི་དྲག་གི་ངོ་རྒོལ་འཐབ་རྩོད་ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཏེ། རྒྱ་བོད་འབྲེལ་བ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་སྐབས། ཟི་ཁྲོན་ནས་ལུའུ་ཅུན་རྒྱ་དམག་ཁྲི་ཕྲག་བརྒལ་བས་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་བཙན་འཛུལ་གྱིས་ལྕགས་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༠ ལོར་ལྷ་སར་འབྱོར་ནས་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་དང༌། འཕྲོག་བཅོམ་ཚོད་མེད་བྱས་ཏེ་ཟིང་ཆ་བསླངས་པར་བརྟེན། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་དང༌། བཀའ་བློན་རྣམ་པ་བཅས་གྲོ་མོ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་དུ་ཉེན་གཡོལ་ལ་ཕེབས་དགོས་བྱུང༌།

 ལྕགས་ཕག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༢ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སུན་ཡ་སན་གྱི་འགོ་འཕྲིད་འོག་རྒྱ་ནག་མི་མང་མན་ཇུའི་དབང་སྒྱུར་མཐར་སྤྲོད་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། བོད་མི་ཚོས་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་མིའི་དཔུང་དམག་ལ་ཕར་རྒོལ་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་སྟེ། ྋརྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་འཁོར་ལྷ་སར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བ་བཅས་སོ།།

 ༩༦༽ དྲི་བ། ས་སྟག་སིམ་ལའི་ཆིངས་ཡིག་སོགས་བཞག་ཚུལ་དང༌། ཡཱང་ཧ་སེ་བན་གྱི་དྲག་པོའི་དམག་འཁྲུག་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། ཆུ་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོར་བོད་དང་ཕྱི་སོག་དབར་སོག་པོའི་རྒྱལ་ས་ཨུར་གར་ ༼ད་ལྟའི་ཨོ་ལན་བྷྭ་ཐུར།༽ དུ་ཆིངས་ཡིག་བཞག་པ་དང༌། བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ལ་སྤང་བླང་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་དང་སྦྲགས་བོད་རང་བཙན་གཙང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་པ་མ་ཟད། བོད་དུ་དྲག་པོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ལེགས་བཅོས་དང༌། ཤོག་དངུལ། གསེར་དངུལ་གྱི་ཊམ་ཁ། སྦྲག་ཐམ། སྦྲག་རྟགས་བཅས་དེང་རབས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་མ་ལག་མང་དག་གཅིག་གསར་གཏོད་མཛད།

 དབྱིན་ཇིས་རྒྱ་གར་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས། བལ་ཡུལ་དང༌། འབྲུག འབྲས་ལྗོངས་སོགས་ཉེ་འཁོར་རྒྱལ་ཕྲན་ཁག་ཟ་སེམས་ཀྱིས་ཞི་དྲག་གི་ཐབས་ཤེས་རིམ་པར་བྱས་ཤིང༌། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༨ ལོའི་དབྱིན་འབྲུག་དབར་ཆིངས་ཡིག་གི་ནང་དོན་དང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ ལོར་དབྱིན་ཇི་དང་རྒྱ་ནག་མན་ཇུ་དབར་བཞག་པའི་ཆིངས་ཡིག་ནང༌། དབྱིན་ཇི་བ་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་དུ་ལྟ་སྐོར་འགྲོ་སྐབས། བོད་ནས་འགྲོ་བསྐྱོད་ཆོག་པའི་ཆོད་དོན་བཞག་པ་བཅས་ལ་བོད་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་མ་བྱས་ཤིང༌། ས་གནས་རྫོང་གཞིས་ཁག་ལ་ཕྱི་རྒྱལ་མི་གཅིག་ཀྱང་བོད་ནང་གཏོང་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་ཁྱབ་གནང་ངོ༌།།

 ས་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༨ ལོར་འབྲས་ལྗོངས་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ལུང་ཐུར་ཁུལ་དུ་དབྱིན་ཇིས་ཚུར་རྒོལ་བྱས་པ་མ་ཟད། དེ་རྗེས་ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༠ ལོར་རྒྱ་གར་དང་མན་ཇུ་ཨམ་བན་དབར་ཀ་ལི་ཀ་ཏར་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཅན་ཞིག་དང༌། ཤིང་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༣ ལོར་རྡོར་གླིང་དུ་དབྱིན་ཇི་དང་རྒྱ་མིའི་སྐུ་ཚབ་དབར་ཚོང་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་ཟེར་བའི་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་དགུ་ཅན་བཅས་རིམ་འཇོག་བྱས་པར་བོད་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་ནམ་ཡང་མ་བྱས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། ཤིང་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༤ ལོར། ཡཱང་ཧ་སེ་བན་གྱིས་གཙོས་པའི་དབྱིན་དམག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཕྲུལ་མདའ་དང༌། མེ་སྒྱོགས་སོགས་ཀྱིས་བོད་དམག་རྣམས་ཕམ་ཉེས་ཆེན་པོ་བཏང་སྟེ་གཞིས་ཀ་རྩེ་དང༌། རྒྱལ་རྩེ་སོགས་བཙན་བཟུང་གིས། ལྷ་ས་དང་ཉེ་བའི་ལྕགས་ཟམ་གྲུ་ཁར་འབྱོར་འཕྲལ། སྐབས་དེའི་སྲིད་སྐྱོང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གཙོས་པའི་བོད་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྐུ་ཚབ་དཔུང་པོ་བཙུགས་ཏེ༌། དབྱིན་ཇི་དང་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་ཞིག་བཞག་པའི་ནང༌། བོད་ནང་དབྱིན་ཇིའི་ཚོང་ར་འཛུགས་རྒྱུ་དང༌། བོད་འབྲས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་སེལ་ཐབས། དབྱིན་གཞུང་ལ་དམག་གི་འགྲོ་གྲོན་གུན་གསབ་སློག་ཆ་སྟེར་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད།

 ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱ་ཞི་བདེ་ཡུན་གནས་ཡོང་ཐབས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་དགོངས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་དབྱིན་ཇི་བར་བཞུགས་ཀྱིས་ཆིངས་དོན་འཇོག་པར་བཀའ་བློན་བཤད་སྒྲ་བ་དཔལ་འབྱོར་རྡོ་རྗེ་དང་ལས་རོགས། རྒྱ་གར་དབྱིན་གཞུང་གི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་ཆེན་མེག་མ་ཧོན་དང་ལས་རོགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཨེ་ཕེ་ཙན་དང་ལས་རོགས་བཅས། བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་གྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་སིམ་ལར་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ཆིངས་དོན་བཞག བགྲོ་གླེང་སྐབས་བོད་རྒྱ་གཉིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་ཐད་རྩོད་གླེང་མང་དུ་བྱུང་མཐར། དབྱིན་གཞུང་སྐུ་ཚབ་མེག་མ་ཧོན་གྱིས་དགོངས་འཆར་ལྟར། བོད་ཀྱི་བདག་དབང༌། བོད་རྒྱའི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་སྟབས་བདེ་ཡོང་སླད་བོད་ཕྱི་མ་དང༌། ནང་མ་ཞེས་དུམ་བུ་གཉིས་བཟོ་རྒྱུ་དང༌། བོད་ཐོག་རྒྱ་མིར་མིང་ཙམ་གྱིས་བདག་དབང་ཡོད་ཅེས་ཆིངས་ཡིག་ཟིན་བྲིས་སུ་འཁོད་པར་བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་སྐུ་ཚབ་སོ་སོར་མིང་རྟགས་བཀོད་ཡོད་ཀྱང༌། བོད་དབྱིན་གཉིས་དབར་ཆིངས་ཡིག་འཕར་མ་ཞིག་བཞག་སྟེ། ཆིངས་ཡིག་ཟིན་བྲིས་ནང་བཀོད་པའི་བོད་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཐོབ་ཐང་གང་ལའང་ཆ་འཛིན་མེད་ཅེས་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།

 ༩༧༽ དྲི་བ། རྒྱལ་བསྟན་དར་ཞིང་ཆབ་སྲིད་བརྟན་པ། ཡུལ་དང་ཡུལ་མིའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་མཛད་རྗེས་གང་དག་བཞག་ཡོད་དམ།

 ལན། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༩༠ ལོར་གཞུང་ཞབས་བསྐོ་བཞག་སྐབས་མིའི་འཇོན་ནུས་དང་སྤྱི་མོས་དྲང་ཚུགས་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་བོར་བཟུང་དགོས་པ་ལས། སྔར་ལམ་ཕ་གཞིས་རྒྱུན་འཛིན་ཁོ་ནའི་ལམ་དུ་འགྲོ་མི་རུང་བའི་རྒྱས་དཔྱད་དང༌། གདན་ས་གསུམ་གྱིས་གཙོས་རིས་མེད་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་འདོམས་ཚུལ་བཞིན་དགོས་པའི་ལས་སྣེ་ཚོར་བཀའ་བསྒྱུར་དང་ཆོས་སྡེ་སོ་སོར་དཔྱད་ཁྲ་སྩལ། དེ་ནས་བོད་ཀྱི་ཤོག་དངུལ་ཊམ་ལྔ་བཅུ་དང༌། ཊམ་ཉེར་ལྔ་སོགས་དང༌། ཟངས་ཊམ་བཅུ་སྒོར་དཔར་འགྲེམས་གནང་བ་མ་ཟད། གསེར་ཊམ་ཡང་པར་འདེབས་མཛད། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོར་སྦྲག་ཟམ་དང༌། ཏར་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་སྦྲག་འཛིན་ཁ་གང་དང༌། སྐར་ལྔ། སྐར་ཕྱེད་བརྒྱད། ཞོ་གང༌། ཊམ་གཅིག ཊམ་གཉིས་སོགས་འདོན་འགྲེམས་དང༌། ཕག་རི་ནས་རྒྱལ་རྩེ་བརྒྱུད་ལྷ་ས་དང༌། དེ་ནས་ཀོང་པོ་རྒྱ་མདའ་བར་ཡིག་སྐྱེལ་ཏར་གཏོང་གི་ལམ་ཁ་ཚུགས། ལོ་དེར་རྩིས་དཔོན་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་གྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ས་གཏེར་འཚོལ་ཞིབ་དང༌། གློག་ལས་སྦྲག་ཏར་སོགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སྦྱོང་མི་བོད་ཕྲུག་བཞི་དབྱིན་ཡུལ་ལོན་ཀྲོན་དུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཆེད་གཏོང་གནང༌།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༨ ལ་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ནས་བོད་རྒྱ་ཁྱབ་ཡོངས་ལ་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་ཞིག་ཁྱབ་བསྒྲགས་མཛད་དེ་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པའི་གནས་བབས་གསལ་འདོན་དང༌། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་མཆིས་སོ་ཅོག་གི་མཆོད་རྒྱུན་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཉམས་གསོ་གཅེས་སྤྲས། དགེ་འདུན་རྣམས་འདུལ་ཁྲིམས་ནན་སྲུང་ཐོག་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལུགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་གཟབ་ནན་དགོས་པ༑ མཁན་པོ་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་བཤེས་སོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཞིབ་བཤེར། བུ་ཚས་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི། གཞུང་གི་སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་ཡོངས་ནས་ཁྲལ་བསྡུ་དང༌། ཁྲིམས་གནོན་གྱི་བྱེད་སྒོ་ཅི་མཆིས་དྲང་པོས་གཞུང་བསྲང་དགོས་པ་ལས་ཆབ་འབངས་སྡུག་མནར་བརྡབ་གསིག་གིས་ཆགས་ཐབས་བྲལ་བ་དང༌། ལེ་ཐོགས་ཕྲན་བུར་བསྙད་དེ་ས་ཁང་གཞུང་ལེན་སོགས་ཀྱི་བྱ་ངན་དེ་རིགས་མིང་ཙམ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ། གཡོག་རིགས་རྒན་རྒོན་ཐ་ཉེས་སུ་གཏོང་མི་ཆོག་པ༑ ལམ་འཁེལ་རྫོང་ཁག་གི་རྟ་ཁལ་མི་སོགས་ཀྱི་ཁྲལ་རིགས་ཆག་ཡང་གཏོང་བ༑ སྤྱི་ས་རི་ཀླུངས་བེད་སྤྱོད་མ་བྱས་པར་ལྷག་པ་ཇི་ཡོད་ལ། བོད་མི་ཁྱིམ་པ་ཉམས་མྱོང་དང་རྩོལ་བ་ཅན་སུས་ཀྱང་ས་ཞིང་འདུལ་བ་དང༌། སྦྱར་བ་དང༌། ལྕང་མ་སོགས་ཤིང་རིགས་འདེབས་འཛུགས་བྱས་ན། གཞུང་དང༌། སྒེར་པ༑ ཆོས་སྡེ་བཅས་སུས་ཀྱང་བཀག་འགོག་བྱས་མི་ཆོག་པ་སོགས་རྒྱལ་བསྟན་དར་ཞིང༌། ཆབ་སྲིད་བརྟན་པ། ཡུལ་དང་ཡུལ་མིའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་བཀོད་ཁྱབ་ཞིབ་ནན་མཛད།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ལོར་བོད་དམག་བཅོས་སྒྲིག་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་མཛད་དེ་བོད་དམག་ཚོར་ཉི་ཧོང་དང༌། ཨུ་རུ་སུ། དབྱིན་ཇི། རྒྱ་ལུགས་བཅས་ཀྱི་དམག་རྩལ་སྦྱོར་བརྡར་མཛད། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༦ ལོར་གྲྭ་ས་ཁག་དང་གཞིས་དགོན་ཁག་ནས་གྲྭ་པ་ལོ་གཞོན་ཤེས་རིག་བཀྲ་བ་དྲག་འདེམས་གྲྭ་ཆག་བསྐྱོན་ཏེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་བཛུགས་གནང་ཞིང༌། ད་ལྟར་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀའི་གྲགས་ཆེ་བའི་སྨན་རྩིས་ཁང་དང༌། སྨན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཉམས་དར་རྒྱས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ལགས་སོ།།

 ༩༨༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པས་ཡུལ་ལུང་ཡར་རྒྱས་དང་རིག་གཞུང་དར་སྤེལ། འབངས་ཀྱི་བདེ་རྩར་སྨན་ཐབས་གང་དག་གནང་ཡོད་དམ།

 ལན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༦ ནས་ ༡༩༡༩ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༨ བར་ལོ་གསུམ་རིང་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་ལྗགས་བསྙེན་གྲུབ་པར་མཛད་པ་སོགས་རྒྱུན་དུ་སྔགས་གསར་རྙིང་གི་ཟབ་མོའི་གནད་རྣམས་ཉམས་བཞེས་སུ་བསྟར་གནང་མཛད་ཅིང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༢ ལོར་ནོར་གླིང་གཟིམ་ཆུང་སྤྱན་གསལ་ཕོ་བྲང་གསར་བཞེངས་གནང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༣ ལོར་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཆེད་སྐོར་སྲུང་དམག་སྟེ། པུ་ལི་སིའི་དམག་སྒར་གསར་འཛུགས་དང༌། ཇ་ཆུང་རིང་དུ་ཇ་ཤིང་འདེབས་ལས་ཀྱི་ཚོད་ལྟ། རྒྱལ་རྩེར་དབྱིན་ཡིག་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་པ་བཅས་མཛད་དོ།།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༧ ལོར་རྒྱ་གར་ནས་རླངས་འཁོར་ནང་འདྲེན་དང་རྒྱ་ལམ་གསར་བཟོ་དང༌། དངུལ་པར། ཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་ཤོག་དངུལ་བཅས་ཚང་མ་གློག་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་ལམ་གསར་གཏོད་མཛད་ཅིང༌། རྒྱ་ནག་ནན་ཅིན་དུ་བོད་ཀྱི་དོན་གཅོད་ཁང་བཙུགས། སྤྱི་ལོ ༡༩༡༤ ལོར་སིམ་ལར་དབྱིན་བོད་གཉིས་དབར་ཆིངས་ཡིག་འཇོག་གནང་མཛད། དེ་བཞིན་རྒྱ་ཁྱབ་རྫོང་གཞིས་སོ་སོར་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་ལོ་གཞོན་ཤེས་རིག་བཀྲ་བ་རྣམས་ཡིག་རྩིས་སྦྱོང་དགོས་རྒྱུའི་བཀོད་རྒྱ་གནང་བ་དང༌། ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་ཅན་ལྕི་བར་དབང་པོ་ཡན་ལག་འབྲེག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུན་རྩ་འགོག་དགོས་པ། རི་རྒྱ་ཀླུངས་རྒྱ་བསྡམས་ནས་རང་བྱུང་གི་རྩི་ཤིང་དང་སྲོག་ཆགས་སྲུང་སྐྱོབ། ལྷ་བྲིས་དང༌། རྟེན་བཞེངས། གསེར་དངུལ། ཟངས་ལྕགས། འཇིམ་པ། རྡོ་ཤིང༌། ཚེམ་བཟོ་སོགས་དང༌། ཤིང་དང་བ་སོར་དཀྲུགས་རྐོས། སྣམ་རིགས་རུམ་དང་གྲུམ་རྩེ། ཕྱིང་པ་སོགས་བཀལ་འཐག་གི་ལག་རྩལ་བཟོ་ལས་དང༌། སོ་ནམ་དཀར་ཤེ་སོགས་ཐོན་ཁུངས་ལེགས་ཉེས་འགྲན་བསྡུར་དང༌། ཡར་ཐོན་རིགས་ལ་མིང་གནས་དང་ཐབ་རྟེན་སོགས་གང་ལ་གང་འོས་ཀྱི་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ་གནང༌།

 སྦག་དང་སྟག་སེ་རྒྱན་བཙུགས་རྩེད་མོའི་རིགས་མི་ཆོག་པ་དང༌། ཉལ་ཐག་དང༌། ཤིག་རས། རྡོ་ཐ་སོགས་འཐེན་བཏུང་ཉོ་ཚོང་མི་ཆོག་པའི་རྒྱས་བཅད། རང་རང་དཔལ་འབྱོར་དང་མི་མཐུན་པའི་བུ་ལོན་གཡར་ནས་བུད་མེད་ལ་རྒྱན་ཆ་བཟོས་ཏེ་ཕན་ཚུན་དོན་མེད་འགྲན་པའི་རིགས་ལ་བཀའ་འགོག ལྷ་སའི་བར་སྐོར་ནང་སྟེང་ཤོད་དུ་ས་འགོ་ཆུ་ཡུར་བཟོ་སྐྲུན་སོགས་ཡུལ་ལུང་ཡར་རྒྱས་དང་སྤྱི་འབངས་ཀྱི་བདེ་རྩར་སྨན་པའི་ཐབས་ཤེས་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྤེལ་བར་མཛད།

 ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། རྒྱས་བཏབ་ར་མོ་ཆེ། རྩེ་ཕོ་བྲང༌། འབྲི་གུང་ཞྭ་ལྷ་ཁང༌། ཁྲ་འབྲུག་བཀྲ་ཤིས་བྱམས་སྙོམས་གཙུག་ལག་ཁང༌། སྤུ་ཧྲེང་ཇོ་ཁང། བྱང་སྐྲ་བདུན། རུ་ལག་གྲོམ་པ་རྒྱང༌། བལ་ཡུལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་སོགས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཞིག་གསོ་དང་གསར་སྐྲུན་གང་འོས་བསྐྱངས། བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེས་དབུས་རིས་མེད་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པའི་གསུང་འབུམ་མང་པོའི་ཤིང་དཔར་གསར་སྐྲུན་ཐོག པར་ཤིང་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འབྲུ་བསང་ཉམས་གསོ། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་མཆིས་སོ་ཅོག་གི་རང་ལུགས་སྒྲིག་ལམ་ཀུན་སྤྱོད་ལ་དག་ཐེར། ལྷ་རམས་དགེ་བཤེས་རྣམས་རྩོད་རྒྱུགས་བཞེས་ཏེ་ཨང་གནས་ཟིན་རིགས་མ་གཏོགས་རྒྱུད་པའི་བླ་མ་དབུ་མཛད། མཁན་པོ། ཤར་བྱང་གི་ཆོས་རྗེ། དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་སོགས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕེབས་མི་ཆོག་པའི་རྒྱས་བཅད་སོགས་བསྟན་དོན་གྱི་མཛད་འཕྲིན་རླབས་ཆེན་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ང་བརྒྱད་བཞེས་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༣ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༡༠ པའི་གནམ་གང་ཉིན་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།

 ༩༩༽ དྲི་བ། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དང༌། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

ལན། ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་རིགས་ལས་མདོ་སྨད་ཅེས། ། འཇམ་མགོན་བླ་མ་མཚན་དཔེ་བཞད་པའི་འདབས། ། སྟག་འཚེར་ཁབ་ཏུ་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ཡི། ། ལུང་བཞིན་ངོ་མཚར་བལྟམས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། ཤིང་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༧ ཉིན་མདོ་སྨད་སྐུ་འབུམ་ཉེ་འཁོར་སྟག་འཚེར་ཞེས་པའི་ཡུལ་དུ་ཡབ་ཆོས་སྐྱོང་ཚེ་རིང་དང༌། ཡུམ་བསོད་ནམས་མཚོ་མོ་ ༼བདེ་སྐྱིད་ཚེ་རིང༌།༽ གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་ཐོག་མའི་མཚན་ལ་ལྷ་མོ་དོན་གྲུབ་ཅེས་གསོལ། ལྷ་མོའི་བླ་མཚོའི་གཟིགས་སྣང་དང༌། རྒྱལ་ཚབ་རྭ་སྒྲེང་རིན་པོ་ཆེས་གཙོས་པའི་བོད་ལྗོངས་ལྷ་བླར་ལུང་བརྟག་ཞུས་འབྲས་ཁག་དང༌། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་སྤྱོད་དང༌། སྐུའི་ཉེར་ཆས་དང་སྔོན་གྱི་སྐུ་འཁོར་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་སོགས་ྋརྒྱལ་མཆོག་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་ངེས་བརྙེད་བྱུང་བ་ལྟར་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་གདན་དྲངས།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༩ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེའི་སྐུ་མདུན་དུ་རྒྱལ་ཚབ་རྭ་སྒྲེང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་མཚན་གསོལ་ཅིང༌། ལྕགས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༠ བོད་ཟླ་ ༡ ཚེས་༡༤ ཉིན་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞུས། དགུང་ལོ་དྲུག་ནས་བཅུ་ཕྲག་རིག་གནས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ་གདན་ས་སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་ལ་གྲྭ་བསྐོར་མཛད་པ་མ་ཟད། དགུང་ལོ་ ༢༥ ཐོག་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་མཁས་པ་སྟོང་ཕྲག་འཛོམས་པའི་མདུན་སར་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་དམ་བཅའ་འཇོག་གནང་མཛད། དེ་བཞིན་སྐུ་ན་གཞོན་དུས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་གནས་ཚུལ་སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་ཚན་རིག་སོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་མཛད།

 ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་པའི་གླེང་ཕྱོགས་བཟོ་བ་དང་ཆབས་ཅིག མདོ་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ཁུལ་ཕལ་ཆེར་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ། བོད་ལྗོངས་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱའི་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ། བོད་ལྗོངས་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱའི་བཙན་དབང་འོག་འཚུད་ལ་ཉེ་བའི་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་སུ་གྱར་སྐབས་བོད་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བོད་ལྗོངས་ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱིས་གསོལ་འདེབས་ནན་ཞུས་ལྟར་དགུང་གྲངས་ ༡༦ ལས་མ་སོན་ཀྱང་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་བཞེས། ས་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གིས་འཇིགས་བསྐུལ་འོག་བཏོན་པའི་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་མཚན་རྟགས་མི་འགོད་ཐབས་མེད་བྱུང༌།

 བོད་ཀྱི་གང་ཅིའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད་ལེགས་བཅོས་ལས་ཁུངས་ཆེད་འཛུགས་མཛད་པ་དང་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གནས་ཚུལ་ཞི་འགྲིགས་ཡོང་རེས་སྐབས་བསྟུན་ཐབས་མཁས་ཀྱི་མཛད་པ་མང་དུ་བསྐྱངས། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་རྒྱ་ནག་པེ་ཅིང་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཏེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཕྱོགས་གཞུང་གི་འགོ་འཁྲིད་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང༌། ཀྲུའོ་ཨན་ལེ་སོགས་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཞིང༌། དེ་ནི་ྋ་གོང་ས་མཆོག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་གར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཚོགས་ནས་གདན་ཞུ་གནང་བ་ལྟར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ ༢༥༠༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དུ་རྒྱ་གར་ལ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཤིང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་ཀྲུའོ་ཨན་ལེ་དང༌། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནེ་རེའུ་ལྷན་དུ་བོད་ནང་རྒྱ་དམར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ངན་པ་རྣམས་མཚམས་འཇོག་ཡོང་བའི་བཀའ་མོལ་གནང༌།

 སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ཟླ་བ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་མིའི་འདོད་བློ་དང་མ་འཚམས་པའི་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་ངན་རིམ་པར་བྱས་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཕྱི་ཚུལ་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་དམག་ཁུལ་ཁང་དུ་གཟིགས་མོར་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཁུལ་བྱས་ཏེ། དོན་དངོས་སུ་སྐུ་ཕྱྭར་གནོད་འཚེ་བརྩམས་འཆར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་བོད་འབངས་ཚོས་གསལ་པོར་ཤེས་པས། བོད་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་རྔམ་སྟོན་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱས་པ་དང་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡ་ང་བྲལ་བའི་དྲག་གནོན་མི་ཆོས་ལས་འདས་པ་བྱས་པར་བརྟེན། བོད་ཀྱི་འཕྲལ་ཕུགས་བདེ་དོན་ལ་དགོངས་ནས་ཟླ་བ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ དགུང་དྲོ་ལྷ་ས་ནས་རྒྱ་གར་དུ་བོད་གཞུང་དམངས་གང་ཙམ་དང་བཅས་པ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ཤིང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གསར་འཛུགས་དང༌། གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་ངོས་ལེན་མེད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་པ་བཅས་སོ།།

ྋརྒྱལ་མཆོག་ཡོངས་ཀྱི་མཛད་བཟང་ཁྱེད་གཅིག་པུས། ། བདག་གིར་བཞེས་ནས་ཐུབ་བསྟན་ཡིན་ནོ་ཅོག ། རིས་མེད་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་ལ་མཐུ་ཐོབ་པ། ། འཇམ་དཔལ་ངག་གི་དབང་པོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

མཁས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་ཟླ། ། བཙུན་པའི་བསླབ་གུས་དགྲ་བཅོམ་ཉེ་བར་འཁོར། ། བཟང་པོའི་འཕྲིན་ལས་བློ་བཟང་རྒྱལ་བ་དངོས། ། བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །

སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཚེ་མེད་ལམ། ། རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ལས་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ། ། འཛམ་གླིང་ཀུན་གྱི་བཀུར་ཞིང་དུས་འཁོར་དངོས། ། བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་ནོར་བུར་གསོལ་བ་འདེབས། །

 ༡༠༠༽ དྲི་བ། ྋགོང་ས་མཆོག་བཙན་བྱོལ་དུ་བཞུགས་སྐབས་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་འཇོག་གནང་མཛད་པ་ལས་སྙིང་བསྡུས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། ྋགོང་ས་མཆོག་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པའི་མི་འཐུས་ཡོད་པའི་སྐབས་དང་པོའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་བོད་ལྗོངས་མང་གཙོའི་གཞུང་དབུ་བརྙེས་པ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་གསོལ་སྩལ་གནང་ཞིང་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་མང་གཙོའི་རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོག་མར་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་བ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཆེས་མཐོའི་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གསར་འཛུགས་མཛད་པ་སོགས་བོད་འདི་འཕྲལ་ཕུགས་གང་ཐད་ནས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་བསྐྱོད་རྒྱུའི་དགོངས་བཞེས་གནང་སྟེ། ད་ཆ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང༌། ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན། ཁྲིམས་བཟོ་སྤྱི་འཐུས་བཅས་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ལྡན་གྱི་གཞུང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ནི་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཁོ་ནའི་བཀྲིན་ཡིན།

 གཞན་ཡང་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་རྣམས་ཕྱི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་གཉིས་ལྡན་ཞིག་ཏུ་གསོ་སྐྱོང་གནང་ཆེད། ཐོག་མར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣ ཉིན་མ་སུ་རིར་བོད་ཕྲུག ༥༠ ཡོད་པའི་སློབ་གྲྭ་དབུ་འབྱེད་མཛད་པ་ནས་རིམ་བཞིན་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གྱི་བོད་ཕྲུག་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བར་གཞི་རིམ་དང༌། འབྲིང་རིམ། མཐོ་རིམ་བཅས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་སློབ་གྲྭ་གྲངས་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བ་གསར་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང༌། ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་གཡུང་དྲུང་བོན་དང་བཅས་པའི་རིས་མེད་རྒྱལ་བསྟན་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་ལྟེ་གནས་ཆོས་སྡེ་དང༌། སྨན་རྩིས། ཟློས་གར། ལག་ཤེས་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་ཆེད་སྦྱོང་བྱ་ཡུལ་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་མང་པོ་ཆེད་འཛུགས་མཛད་པའི་བཀའ་དྲིན་སྟོང་གསུམ་རིན་ཆེན་བདུན་གྱི་བཀང་སྟེ་འབུལ་ཡང་ཆ་ཙམ་གཞལ་དཀའི་གནས་འདི་དག་ཡིན།

 དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཕྲལ་སེལ་འཚོ་གོས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་ཚུགས་ཆེད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ པར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ལུགས་བསམ་གཞིས་གྲོང་དུ་མི་གྲངས་ ༦༦༠ ཐམ་པ་གཞིས་ཆགས་སུ་གཏོང་གནང་མཛད་པ་ནས་བཟུང་ད་ཆ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་དུ་བཟོ་གཞིས་ཁག ༦༠ སྐོར་བར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་ཚུགས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལོ་ནས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྒོ་ཚུགས་ཏེ་ཨ་རི་སོགས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་ཞབས་ཀྱི་བཅགས་ཏེ་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་བསྐྱངས་ཤིང༌། རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་སྲིད་བློན་དང༌། ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་དབུ་འཁྲིད་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་པོ་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད།

 བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་སུ་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཞུ་སྐུལ་གནང་འབྲས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩། ༡༩༦༡། ༡༩༦༥ བཅས་སོ་སོར་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་སྐོར་གྲོས་ཆོད་འཇོག་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང༌། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་ཉིད་རྒྱ་ནག་རང་དང་ཞི་མོལ་གྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་དགོངས་པ་བཞེས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོ་ནས་བོད་ནང་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པ་སྔ་རྗེས་སུ་གཏོང་གནང་མཛད་པ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཞི་བའི་གྲོས་འཆར་དོན་ཚན་ལྔ་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་ཅིང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་སི་ཊས་སི་སྦག་ཏུ་ཡོ་རབ་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཞི་བདེའི་གྲོས་འཆར་དོན་ཚན་ཨང་ལྔ་པའི་ཐོག་གང་གི་དགོངས་གཞི་གཙོ་བོ་རྣམས་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་པ་སོགས་བོད་རྒྱའི་དབར་ཕན་ཚུན་བསམ་ཤེས་དང༌། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཉིས་ཕན་གྱི་གྲོས་མོལ་གནང་རྒྱུའི་སྒོ་མོ་འབྱེད་པར་མཛད།

 ལྷག་པར་ནང་པའི་ཆོས་དང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷིའི་བཞེད་དགོངས་བཟང་པོ་གཞི་བཟུང༌། དུས་ནམ་ཡང་འཚེ་མེད་ཞི་བ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ཏེ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་གནང་བཞེད་ཀྱི་རྨད་བྱུང་མཛད་བཟང་ལ་འཛམ་གླིང་གི་སྐྱེ་རྒུ་རྣམས་ཡིད་འཕྲོག་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ནོ་བེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་པས་མཚོན། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་ནས་ཆེ་བསྟོད་དང༌། གུས་བཀུར་གྱི་གཟེངས་རྟགས་སྙན་གྲགས་ཅན་གྲངས་མེད་འབུལ་བཞེས་བཀྲིན་བསྐྱངས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་འདི་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཐབས་དང༌། འཛམ་གླིང་གི་ཆོས་ལུགས་རྣམས་ཕན་ཚུན་བརྩི་བཀུར་དང་མཉམ་གནས་ངང་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་དགོས་པ། ཕྱི་དངོས་པོ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་གཉིས་མཉམ་སྦྲེལ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་སྤྱིའི་བདེ་རྩར་སྨན་པའི་ཟབ་གསལ་གསུང་གི་བདུད་རྩིའི་བཀའ་སློབ་དང༌། གསུང་ཆོས་བགྲང་ལས་འདས་པ་སྩལ་དང་སྩོལ་མུས་འདི་ལྟར་ལགས་ཤིང༌། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དབང་ཆེན་སྩལ་བ་ཁོ་ན་ད་བར་ ༣༠ གནང་སྟེ་དད་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་འགྲོ་ཁྲི་འབུལ་མང་པོའི་རེ་འདོད་སྐོང་བར་མཛད་ཡོད།

 ལྗགས་རྩོམ་ལ་མཚོན་ནའང་བགྲང་གི་མི་ཆོད་པ་འགྲོ་བའི་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་ཉི་མ་ལྟ་བུར་མཛད་པས་ྋགོང་ས་མཆོག་ནི་བོད་འབངས་ཙམ་མིན་པར་འཛམ་གླིང་གི་སྐྱེ་རྒུ་ཡོངས་ཀྱི་ཁོག་པའི་སྙིང་དང༌། མགོན་མེད་རྣམས་ཀྱི་མགོན་དང༌། སྐྱབས་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས། དཔུང་གཉེན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔུང་གཉེན་དམ་པ་སྟེ། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན། བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་རང་དབང་བཅས་པའི་སྲོག་ཤིང་ལགས་པ་ནི་མཛད་རྗེས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ཆུ་ཐིགས་བཞིན་མདོར་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ་འདི་ལྟར་ལགས་སོ།།

གང་གི་གདུལ་བྱ་སྐལ་ལྡན་གངས་ཅན་པར། ། སྔོན་མེད་མང་གཙོའི་བདག་དབང་དགྱེས་བཞིན་སྩལ། ། བྱམས་བརྩེའི་ཐུགས་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་དབང་བསྒྱུར་མགོན། ། མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྡེ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །

མགོན་ཁྱོད་གསང་གསུམ་རྟག་བརྟན་རྡོ་རྗེའི་ཁྲིར། ། ཉམ་ཐག་སྙིགས་འགྲོའི་མགོན་དུ་འཚོ་བཞེས་ཏེ།། ཟབ་རྒྱས་ཆོས་འཁོར་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ཡིས། ། འགྲོ་ཀུན་གཏན་བདེའི་ས་ལ་དབུགས་འབྱུང་གསོལ། །

 ༡༠༡༽ དྲི་བ། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པའི་རྒྱལ་ཚབ་དང་སྲིད་སྐྱོང་རིམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་དང༌། དེ་དག་གི་མཛད་རྗེས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ནམ།

 ལན། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༢ ལོར་གུ་ཤྲི་ཧན་གྱིས་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་སྲིད་དབང་དང་བཅས་པ་ྋགོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོར་ཕུལ་བ་ནས་བཟུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་དབང་དབུ་བརྙེས། དེ་ཡང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་པའི་མིང་གི་འབྱུང་སྟངས་ནི་སྔར་སྡེ་སྲིད་ཕག་གྲུ་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་བཞུགས་ཡུལ་རྡོ་ཁང་སྔོན་པོ་ཞེས་པ་དེ་སྣེ་གདོང་གོང་མ་ངག་དབང་བཀྲིས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ྋརྒྱལ་དབང་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོར་ཕུལ་ཞིང༌། ྋརྒྱལ་དབང་མཆཽག་གིས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགའ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ་འདྲེན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སླད་དུ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་འདོགས་པ་གནང༌། དེ་རྗེས་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་བར་གྱི་བཞུགས་གནས་ཡིན་པས་སྲིད་གཞུང་གི་མིང་ལའང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་བཏགས་པ་དང༌། ཕྱག་མཛོད་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་ལ་ལུང་བསྒྱུར་ཐམ་ཀ་བཅས་སྡེ་སྲིད་བསྐོ་བཞག་བསྩལ། སྡེ་སྲིད་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༦༤༣ ལོར་ཁྲིམས་ཡིག་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་གསུམ་གྱི་རྒྱབ་གནོན་རྩ་འཛིན་ཤེ་བམ་ཆེ་མོ་ཞེས་གཏན་འབེབས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་ཞིང༌། སྲིད་ལོ་བཅུ་བདུན་བསྐྱངས་ཏེ་སྐུ་གཤེགས།

 དེ་རྗེས་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་སྲིད་དབང་ལོ་གཉིས་བཞེས་རྗེས་གྲོང་སྨད་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་དང༌། མཆོད་དཔོན་བློ་བཟང་མཐུ་སྟོབས། རྣམ་གྲྭ་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་བཅས་སོ་སོར་སྡེ་སྲིད་བསྐོ་གཞག་བསྩལ་བས་ཁྲི་ལོ་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་བསྐྱངས། ས་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༩ ལོར་གྲོང་སྨད་པ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་སྡེ་སྲིད་བསྐོ་གཞག་བསྩལ་ཏེ་ལོ་ཉེར་དྲུག་རིང་སྲིད་བསྐྱངས། སྡེ་སྲིད་གོང་མ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་སྡེ་སྲིད་འདིར་གཟེངས་བསྟོད་བླ་ལྷག་ཏུ་མཛད། ལྕགས་བྱ་ ༡༦༨༡ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་དགའ་ལྡན་ཚེ་དབང་དཔུང་བཅས་མངགས་ཏེ། ལ་དྭགས་རྒྱལ་པོ་སེངྒེ་རྣམ་རྒྱལ་ལྟོས་བཅས་ཆམ་ལ་ཕབ་སྟེ་སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་དབང་དུ་བསྡུས། མངའ་རིས་དང་ལྷོ་མོན་སོགས་མཚམས་ཁག་ལ་སྲིད་འཛིན་སྒྲིག་གཞི་བཙུགས། དར་རྩེ་མདོ་སོགས་འབྲི་ཆུ་ཤར་བརྒྱུད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ལ་ས་མི་ཞིབ་གཅོད་དང་སྒོ་ཁྲ་ཐེམ་གཞུང་གསར་དུ་བཀོད། དེ་རྗེས་རྫོང་གཞིས་ཁག་གི་ས་མིང་དང༌། ཐོན་ཁུངས། ཁྲལ་འབབ་བཅས་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་འབབ་དེབ་སྦུག་དམ་འབྱར་མ་ཁག་ང་དྲུག་བཟོས། གཞན་ཡང་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ཆོས་ཁྲིམས་བཅའ་ཡིག་དང༌། ས་ཁང་མི་གསུམ་གྱི་བདག་ཐོབ་གཏན་ཚིག དགོན་ཁག་གི་གྲྭ་ཁྲལ་བསྡུ་ལམ། གཞུང་ནས་འབྲུ་ཕོགས་དང༌། རྒྱུན་ཇ་གཏོང་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་གཏན་འབེབས་མཛད།

 སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་ས་སྐྱའི་ལས་ཚན་བཅུ་གསུམ་ནས་མཆོད་དཔོན་སོགས་ཁག་གསུམ་ཕུད་གསར་དུ་ལས་ཚན་རྣམ་གྲངས་ཁ་སྣོན་མཛད་པའི་དང་པོ་སྲིད་སྐྱོང་གི་བྱེད་སྒོ་དང༌། དེ་ནས་བཀའ་བློན། དམག་དཔོན། ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ། བཟོ་རིགས་དོ་དམ། གཉེར་པའི་རིགས་ཆེ་ཕྲ། སྡོམ་གཅོད་པ། མི་དཔོན། ཕྱོགས་མཐའི་རྫོང་གཞིས། གྲྭ་ཚང་ཁག་གི་གཉེར་པ། ཚོང་དཔོན། རྡ་རོ་ཁའི་འགོ་པ། དཀོན་གཉེར། གསེར་ཡིག་པ༑ བཀར་རྒྱ་ཡོང་སྡུད་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་ནང་ལས་ཚན་གྱི་སྤང་བླང་བྱེད་སྒོའི་རིམ་པ་དྭངས་ཤེལ་ཉེར་གཅིག་ཞེས་པ་དང༌། འབྲས་ལྗོངས་བསྟན་སྲུང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོར་ཁྲིམས་ལུགས་སྐོར་དོགས་སེལ་ཞུས་པའི་དྲི་བ་དྲིས་ལན། ཁྲིམས་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་གསལ་ཉེས་འབབ་འཇལ་སྤྲད་བདེ་ཆེད་སྟོང་སྲང་འབྲུར་བཀུག་ཞོ་འབེབས་ཀྱིས་འཇལ་དགོས་པའི་གཏན་འབེབས་བཅས་མཛད།

 ཆུ་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༢ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་དགོངས་པ་རྫོགས་རྗེས་ལོ་བཅོ་ལྔ་གསང་རྒྱ་མཛད་རིང་གསེར་སྡོང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལེགས་གྲུབ་ཐོག རྩེ་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་ལེ་ལག་དང་བཅས་པ་གསར་བསྐྲུན། ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པའི་དགོངས་རྫོགས་ཚོགས་མཆོད་ཆེན་མོ་དང་རྗེས་འབྲེལ་མཆོད་སྤྲིན་སེར་སྦྲེང་གི་སྲོལ་བཙུགས།

 མེ་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༧ ལོར་ྋརྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་སྐབས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་དང༌། གུ་ཤྲཱིའི་སྲས་བརྒྱུད་ལྷ་བཟང་ཁང་འགལ་ཟླར་གྱུར་ཏེ་ལྷ་བཟང་ཁང་ནས་སྲིད་དབང་ལོ་ ༡༣ བཟུང༌། ྋརྒྱལ་བ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་འབུམ་ནས་གདན་དྲངས་ཏེ་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུས། སྐབས་དེར་བོད་ལྗོངས་ཚོགས་འདུས་སྲིད་དབང་ལོ་གཅིག་བཟུང་རྗེས་དའི་ཆིང་སྦ་དུར་གྱིས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་ང་ལུམ་སྦྱར་གསུམ་དང༌། ཕོ་ལྷ་བ་བཅས་ནས་བཀའ་བློན་གྱི་འགན་འཁུར་སྲིད་དབང་བཟུང་རྗེས། མེ་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༧ ལོར་བཀའ་བློན་རྣམས་དབུས་གཙང་ཕྱོགས་འཐེན་ནང་འཁྲུགས་བྱུང་རྗེས་ཕོ་ལྷ་བས་སྲིད་ལོ་ ༢༠ རིང་བསྐྱངས་ཏེ་འདས། ཕོ་ལྷ་བའི་བུ་འགྱུར་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལ་ཕ་ཤུལ་བུ་འཛིན་གྱིས་སྲིད་ལོ་ ༤ བཟུང་རིང་བོད་བཞུགས་ཨམ་བན་དང་རྒྱ་དམག་ཕྱིར་ཕུད་སོགས་ཕྱི་ནང་ཟིང་འཁྲུག་གིས་རྐྱེན་དབང་ལས་འགྱུར་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཨམ་བན་གྱི་བཀྲོངས།

 ལྕགས་ལུག་སྤྱི་ལོ ༡༧༥༡ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཡོངས་སུ་བཞེས། བཀའ་བློན་རྡོ་རིང་པཎྜི་ཏ་མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་དང༌། མདོ་མཁར་ཞབས་དྲུང་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ། ཐོན་པ་སྲིད་གཅོད་ཚེ་བརྟན། སེར་མོ་བ་རྩེ་མགྲོན་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་བཅས་བསྐོ་བཞག་ཐོག་བཀའ་ཤག་ཚུགས་ཡུལ་གཏན་འཁེལ་དང༌། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ནས་ཐུགས་སྨོན་དང་བཅས་ལུང་བསྒྱུར་ཐམ་ག་བདེ་སྐྱིད་མ༑ སེལ་ཐམ། རྟགས་ཐམ་བཅས་བསྩལ་ཐོག ཕྱི་ནང་བསྟན་སྲིད་ཡོངས་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཆོག་པའི་ལུང་ལག་གི་གཟེངས་བསྟོད་མཛད། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༧ བར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ནས་ལོ་བརྒྱད་རིང་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་སྐུ་གཤེགས།

 འདི་ནས་བཟུང་ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་དང་བདུན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཛད་ལམ་ལྟར་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་དང༌། སྲིད་སྐྱོང་རིམ་པས་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་བསྐྱང་སྲོལ་ལྟར། དེ་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཐོག་མ་དེ་མོ་འཇམ་དཔལ་བདེ་ལེགས་རྒྱ་མཚོས་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག ཚེ་གླིང་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལོ་བཅུ། རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས་ལོ་བཅོ་བརྒྱད། ཀུན་གླིང་རྟ་ཚག་བསྟན་པའི་མགོན་པོས་ལོ་བདུན། དེ་མོ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་ལོ་དགུ། ཚེ་སྨོན་གླིང་འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལོ་ཉེར་དྲུག པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མས་ཟླ་བ་དགུ། རྭ་སྒྲེང་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལོ་གཅིག ྋརྒྱལ་དབང་བཅུ་གཅིག་པས་ཟླ་ཤས་རིང་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་སྐུ་གཤེགས་རྗེས་སླར་ཡང་རྭ་སྒྲེང་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལོ་བདུན། སྡེ་སྲིད་བཤད་སྒྲ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ལོ་གསུམ། རྟག་ཚག་ངག་དབང་དཔལ་ལྡན་གྱིས་ལོ་བཅུ་གཉིས། དེ་མོ་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་ལོ་དགུ། དེ་ནས་ྋརྒྱལ་བ་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་ལོ་བཅུ་སོང་མཚམས་དབྱིན་ཇི་བཙན་འཛུལ་བའི་དམག་དཔུང་ལྷགས་འབྱོར་ལ་བརྟེན་རྒྱ་སོག་གི་ཡུལ་དུ་ཉེན་ཡོལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་རིང་ལ་མོ་ཤར་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ལོ་གསུམ། ལ་ཤར་དང༌། སྲིད་བློན་བཤད་ཆང་ཞོལ་གསུམ་མཉམ་སྦྲེལ་གྱིས་ལོ་གསུམ། ས་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༩ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པ་བོད་དུ་ཞབས་སོར་འཁོར་ཅིང༌། ལྕགས་ཁྱི་ ༡༩༡༠ ལོར་རྒྱ་དམག་བོད་འབྱོར་གྱིས་རྐྱེན་པས་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་རྒྱ་གར་དུ་ཉེན་ཡོལ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་རིང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་ཚེ་སྨོན་གླིང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནས་ལོ་གཉིས། ཆུ་བྱི་ ༡༩༡༢ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་བོད་དུ་ཞབས་སོར་འཁོད་རྗེས་སླར་ཡང་ལོ་ཉེར་གཉིས་རིང་མཛད་འགན་བཞེས། རྭ་སྒྲེང་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྲིད་བློན་གླང་མདུན་མཉམ་སྦྲེལ་གྱིས་ལོ་དྲུག རྭ་སྒྲེང་སྐུ་རྐྱང་གིས་ལོ་གཉིས། སྟག་བྲག་ངག་དབང་གསུང་རབ་ཀྱིས་ལོ་བཅུ། དེ་རྗེས་ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གཞིས་སུ་ལུགས་གཉིས་ཐུགས་འགན་ལོ་བཅུ་བསྐྱངས་ཤིང༌། དེའི་སྲིད་ཚབ་བློ་བཟང་བཀྲ་ཤིས་དང༌། བདེ་མཁར་བ་ཚེ་དབང་རབ་བརྟན་གཉིས་བསྐོ་བཞག་མཛད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཙན་བཟུང་བྱས་རྗེས་བོད་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དབུ་བརྙེས་ཤིང༌། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བདག་གིར་མཛད་བཞིན་པ་བཅས་སོ།། །།

ཕུནྃ་ཚོགྃས་དག༷འ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དཔལ་གྱིས་ཕྱུག ། ཕུནྃ་ཚོགྃས་སྡེ་བཞིའི་དཔལ་ལྡ༷ན་ཕོ༷་བྲང༷་ཆེའི། ། ཕུནྃ་ཚོགྃས་ཆབ་སྲིད་དབྱར་མཚོའི་རྗེས་འགྲོ་ཞིང༌། ། ཕུནྃ་ཚོགྃས་ཕྱོག༷ས་ལ༷ས་རྣ༷མ་པར་རྒྱ༷ལ་གྱུར་ཅིག །